Trong ký ức mười năm, ngọn gió vẫn khẽ rung như hơi thở của vũ trụ, thong dong mà bất tuyệt. Có những câu thơ như kệ, tưởng chừng viết chơi ở quán cà phê buổi sáng, lại trở thành chiếc phao cứu vớt một kiếp người khi vấp té giữa dòng đời. “Vũ trụ thiền hành tiết điều hơi thở / Vũ trụ mỉm cười tiến lên thong thả / Vũ trụ vận hành êm ả thảnh thơi / Chuyện gì rồi cũng bỏ qua thôi…” — đó chẳng phải là kinh văn, chẳng phải lời chú nguyện mà chính là mạch máu của một tâm hồn thả trôi trong sự bao la, để tìm chỗ an trú khi nhân gian quá nặng trĩu.

Người đi rồi, chữ ở lại. Chữ không khép lại một định mệnh mà mở ra một nhịp thở: vũ trụ vẫn vận hành êm ả, thảnh thơi; chuyện gì rồi cũng bỏ qua thôi. Lời thơ ấy nhẹ như hạt bụi, mà khi rơi xuống lòng lại nảy mầm thành một cõi an nhiên. Không cần luận lý, không cần minh triết, chỉ một nụ cười thong thả mà đủ hoán cải cả vực sâu.

Có thể nói, mười năm không dài với lịch sử, nhưng với người ở lại, đó là mười năm vắng bóng, mười năm chạm hoài một âm vang còn rung mãi. Âm vang ấy không gói trong nấm mồ hay tro bụi, mà rải khắp nơi như mây bay, như giọt sương còn long lanh trên cành buổi sớm. Ở đó, thi ca gặp triết học, gặp sự điên rực rỡ của một Bùi Giáng, gặp sự bừng tỉnh lạc loài của một Phạm Công Thiện, gặp bóng trầm mặc của một Tuệ Sỹ: tất cả quyện thành một tiếng thở dài hiền lành, vừa như giải thoát, vừa như lời trăng trối gởi cho thế hệ sau.

Nếu có thể đặt tên, thì xin gọi đó là “kệ”. Một bài kệ đời thường, nở từ nỗi đau, rơi giữa thảm thương, nhưng vẫn sáng lên như đốm lửa trong đêm lạnh. Võ Phiến đã lấy chính vết thương làm ngọc, lấy chính thất lạc làm nguồn sáng để trao cho nhân gian một bài học giản dị: hãy đi thong dong, hãy thở, hãy mỉm cười. Vũ trụ rộng lớn đến thế, mà lòng người nhiều khi lại bé nhỏ đến mức không chứa nổi một lỗi lầm.

10 năm sau tưởng niệm nhà văn Võ Phiến, không phải để cài hoa lên mộ mà để nghe lại nhịp thở của chính mình trong tiếng thở dài của vũ trụ. Người đã tan vào hơi thở ấy, tan vào nụ cười thong thả ấy. Chỉ còn lại một lời tưởng nguyện giữa cõi mênh mông, xin an nhiên, như chính những câu kệ đã từng cứu vớt đời người trong cơn ngã sấp mặt vào đời.

Chốn Bụi, 3 tháng 10 năm 2025

Uyên Nguyên