Thung Lũng Tử Thần, Hồi Ức Một Người Tù Cải Tạo  – Tác giả Vũ Ánh
Người Việt Books xuất bản lần thứ nhất tại Hoa Kỳ, 2014

Hồi đầu năm, cháu nội tôi, Catherine Vũ, 11 tuổi, hỏi bố nó: “Tại sao ông nội bị tù, có phải ông nội phạm tội hình sự không?” Con trai tôi cũng chỉ trả lời đại khái, là sau khi miền Nam Việt Nam rơi vào tay Cộng Sản, nhà cầm quyền bắt tất cả các cựu sĩ quan quân đội và cựu công chức từ cấp chỉ huy thấp nhất đến cao cấp nhất, đẩy vào các trại cải tạo để trả thù.

Năm nay con trai tôi đã ngoài 40, nhưng không thể nào giải thích chi tiết với con gái nó về những gì đã xảy ra cho ông nội và những người bạn tù khác của ông nội đằng sau những cánh cổng nhà tù ấy.

Thực ra, lúc tôi vào tù cải tạo, con trai tôi mới 6 tuổi, và khi tôi trở về từ nhà tù thì nó đã là một thanh niên 19 tuổi, nằm trong danh sách những thanh niên không được đặt chân vào ngưỡng cửa đại học vì cái lý lịch của tôi. Ðó là lý do tại sao tôi viết loạt bài này. Tôi hy vọng đây là lời giải thích, cũng là lời nhắc nhở với thế hệ thứ hai và thứ ba của, không những người Việt Nam tị nạn ở hải ngoại, mà còn ở trong nước, để họ đối chiếu và so sánh khi cần.

Ngày nay, chế độ lao tù ở Việt Nam có thể đã có nhiều thay đổi, nhưng tôi tin rằng mục tiêu của chế độ này cũng vẫn dựa trên nền tảng cũ: đàn áp và tiêu diệt khả năng đối kháng của con người trong chế độ toàn trị ở đất nước ấy. Tuy nhiên, tôi vẫn nhấn mạnh rằng loạt bài này chỉ phản ảnh cách nhìn của riêng tôi về một giai đoạn lao tù đặc biệt sau ngày miền Nam Việt Nam thất trận. Tôi viết là viết cho thế hệ con cháu tôi và chia sẻ với thế hệ con cháu của những bạn đồng tù khác, chứ không phải là bản lên tiếng, lên án hay cáo trạng gì cả, và tôi không phản đối những cách nhìn khác.

Nhà Báo Vũ Ánh

Lời Nhà Xuất Bản (Người Việt Books)

Ít có ai viết về những nhục hình trong giai đoạn ở tù với giọng văn bình thản, nhiều khi đến lãnh đạm, như tác giả tập hồi ức này. Tác giả kể chuyện của mình mà đọc cứ có cảm giác như đang nói về một ai khác. Nhưng chính sự bình thản ấy khiến người đọc có thể tin được, rằng tác giả đang viết sự thật, không thêm bớt, không biến mình thành anh hùng, và cũng chẳng biến người khác thành thiếu nhân cách.

Thật sự là vậy. Nhà báo Vũ Ánh chỉ viết tập hồi ức này sau khi được Tòa Soạn Người Việt “order” nhiều lần; và ông viết chỉ cho một độc giả duy nhất: Cháu nội ông, khi cháu hỏi: “Tại sao ông nội bị tù, có phải ông nội phạm tội hình sự không?”

Tập hồi ức được viết theo cách nhìn và trình bày của một nhà báo, không mang lòng thù hận, nhìn những điều đã qua với một tâm trạng bình thản. Chính vì lẽ này, lớp con cháu của ông, cũng như con cháu hàng trăm ngàn người tù cải tạo khác – những độc giả của thế hệ tương lai – sẽ được biết về một giai đoạn đặc biệt trong cuộc đời thế hệ ông cha mình, một cách thật nhất.

Khởi viết từ tháng Bảy, 2013, đăng hàng tuần trong 31 kỳ liên tục trên mục Sổ Tay Nhật Báo Người Việt, tập hồi ức kết thúc vào ngày 21 tháng Hai, 2014. Hơn một tháng sau, tác giả viết bài nhận định có tựa đề “Hà Nội Vẫn Chưa Đủ Niềm Tin Cởi Trói Báo Chí.” Đây cũng là bài viết cuối cùng của nhà báo Vũ Ánh. Ông qua đời cùng ngày gởi bài báo này đến các đồng nghiệp tại Người Việt.

Nhân kỷ niệm 100 ngày, ngày mất của tác giả, Nhà Xuất Bản Người Việt thực hiện tập sách nhỏ này, để tưởng nhớ đến ông, một nhà báo kỳ cựu, đã cống hiến cả cuộc đời mình cho một nghề mà ông yêu quý và theo đuổi: Nghề báo.

Phạm Phú Thiện Giao
Chủ Bút Nhật Báo Người Việt

Tiểu sử Vũ Ánh

• Sinh ngày 5/5/1941 tại Hải Phòng, Việt Nam
• Mất ngày 14/3/2014 tại California, USA
• Đi học Chu Văn An và Luật khoa
• 1964-1973: Phóng viên Mặt Trận Đài Phát Thanh Saigon
• 1973-1975: Trưởng Phòng Bình Luận/Chánh Sự Vụ Sở Thời Sự Hệ Thống Truyền Thanh Quốc Gia.
• 1975-1988: Tù cải Tạo Chí Hòa, Z30 C Hàm Tân, A20 Xuân Phước…
• 1992-2014: Định cư tại Hoa Kỳ theo diện HO
• Cộng tác với nhiều cơ quan truyền thông tại Hoa Kỳ qua các vai trò Ký giả, Bình Luận Gia, Tổng Thư Ký và Chủ Bút: Báo Viết: Nhật Báo Người Việt, Viễn Đông; tuần báo Việt Mercury, Sống Magazine. Báo Nói: Văn Nghệ Truyền Thanh, VNCR, Little Saigon Radio, Saigon Radio Houston. Truyền Hình: Little Saigon Radio, SBTN

Chuyên mục:Uncategorized