Thi sĩ Viên Linh, Chủ nhiệm kiêm chủ bút Nguyệt San Khởi Hành, USA (ảnh: Uyên Nguyên)

Có một bài thơ khóc con…

1.
Ðọc văn học sử Việt Nam, thời Minh Mạng, có kẻ khóc vợ, mà khóc như thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa 裴有義 (1807-1872), hiệu Nghi Chi (儀之), thì nghĩ trước sau chắc chẳng ai bằng!

Ðất không phải chồng, sao em gởi thịt xương nơi đó
Trời mà mất vợ, thử xem gan ruột ra sao?

Khóc thương như thế, là bật cả đất lên, níu cả trời xuống, mà oán!

2.
Lại hơn trăm năm sau, tình cờ khi đọc bài thơ khóc con của thi sĩ Viên Linh, tôi vẫn mang cùng một cảm xúc, ai oán và ngậm ngùi!

Khóc thương bấy giờ, âm ba lộng cả mười phương mịt mù, dẫu tiếng kêu ấy lác đác xào xạc tựa bầy hạc kêu sương, mà đủ nát bươm lòng!

I.
Nam Long ơi, cõi đời này
Còn bao nước mắt khóc ngày đưa con
Tên con tên của Sài Gòn
Một con ngõ nhỏ giết mòn đời cha.

Từ đây lấy biển làm nhà
Con đi thôi nhé thuyền ma đợi chờ
Con đi tuyệt diệt cơ đồ
Mênh mông tần hải
mịt mù mười phương.

Một mai đâu đó trên đường
hễ nghe tiếng hạc kêu sương thì về.
(Bố thường thức dậy canh khuya
Bố quen với cảnh chia lìa đã lâu.
Khi nghe tiếng hạc trên đầu*
Thân đơn nguệch ngoạc vài câu gửi người.)
Từ nay thơ gửi ra khơi
Hễ nghe tiếng hạc qui hồi nghe con.

Cổng trời cửa ngục sinh môn
Hướng về dương thế hỡi hồn yểu non.

II.
Ôi Nam Long, dúm tro than
Con vào biển mặn con tan ngàn trùng
Nhớ con từ thủy đến chung
Ðường bay tinh đẩu chân dung núi đồi

Lặng im giữa những tiếng cười
Mắt buồn soi thấu lòng người xung quanh
Lá vàng ảm đạm cây xanh
Nhà xưa sụp đổ, gốc cành phân ly.

Một mình một cõi con đi
Lòng thì lửa cháy
thân thì tuyết phong.
Gió lên vùn vụt móng rồng
Ðời trai mộng cả mà lòng chân phương

III.
Ôi Nam Long, nắm tro tàn
Linh đường sa đọa trần gian bùn lầy
Ðời này không tựa người ngay
Cáo vầy xã tắc heo vầy miếu lăng.

Thanh xuân mệnh tuyệt giữa đường
Phượng chưa cất cánh
kình còn trong vây.
Ôi Nam Long, cõi lưu đầy
Bố còn đất nước những ngày lầm than
Quê hương cố thổ điêu tàn
Sông văn cạn kiệt son vàng tả tơi.

Chờ con, con lạc giữa đời
Bố không tin có đất trời gì đâu.
Hỡi xanh cao hỡi đen sâu
Vèo bay một ánh tinh cầu như không.

IV.
Hôm nay đèn nến bát hương
Dẹp ngăn sách để con nương hồn về.
Hoặc là sáng sớm đêm khuya
Hoặc khi biển động hoặc khi bão bùng.

Nhớ con nào có gì hơn
Ðốt lên ngọn lửa gửi hờn vào mây.
Trăm năm rồi có một ngày
Trần gian sẽ chuyển lời này tới con.
Tên con tên của Sài Gòn
Tên con rồi sẽ mỏi mòn đời cha.
(Nam Long – Viên Linh, 2006
Khởi Hành năm thứ X, số 119, 9-2006)

3.
Thuở đó, có những đêm rất khuya, chú gọi tôi đến tòa soạn nguyệt san Khởi Hành để hỏi han nhiều điều, và có lẽ một phần để giúp chú vơi bớt niềm trống trải sau ngày Nam Long mất. Bấy giờ tinh thần chú suy sụp thấy rõ, trông già nhanh và tiều tụy. Có lúc trong câu chuyện, tưởng như chú sẽ quyết định đóng cửa tòa báo, bởi bấy giờ mọi thứ đã biến thành vô nghĩa, như đã chết theo Nam Long!

Rồi cũng từ đó, mỗi mùa Father’s Day đến tôi luôn bị ám ảnh với những vần thơ trong bài khóc con của chú Viên Linh, vẫn cứ nhớ rưng rưng hình ảnh chú ngồi buồn so bên cốc rượu đỏ, mà hương vị bấy giờ chắc đắng ngắt!

4.
Nguyệt San Khởi Hành đến nay vẫn phát hành đều đặn, người đọc khi cầm mỗi số báo trên tay, chắc không thể biết hay nhớ gì, có một người làm báo đang còng trên lưng một cơ đồ, mà biết ai gánh vác ngày tới?

‘Con đi tuyệt diệt cơ đồ’
…..
‘Tên con rồi sẽ mỏi mòn đời cha.’

Rồi ra, có những ngày Father’s Day, qua đi thật lặng lẽ.

Uyên Nguyên
Tháng 6, 2012

* Năm đó, chú dẫn tôi ra hiệu sách, mua một quyển sổ tay nhỏ dành cho phóng viên, tự tay viết tên tôi ở trang đầu, rồi lật trang cuối viết tên chú Nguyễnn Hữu Hiệu (Chơn Pháp), cùng với số phone, rồi dặn: “lỡ chú có chuyện gì, con gọi cho chú Hiệu”!!!

Chuyên mục:Nhân vật, Sự kiện, Tổng Quát, Độc thoại, Độc thoại

Thẻ:Father's Day, Featured, Uyên Nguyên