1.
Bạn hỏi, “ngày mai sinh nhật anh có ăn mừng không?” Mình cười: “anh không có ngày sinh nhật”. Mỗi ngày của mình là ngày “chết” – Mình nhớ đâu đó một quyển sách có tựa “Sống là chết trong từng giây phút”. Chí lý quá chứ. Thiền ngôn cũng có câu: “Đại Tử Nhất Phiên”.
Mình đang sống từng sát na, đồng nghĩa hư hao từng ấy sát na. Nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Ðình Toàn có viết một bài thơ tặng anh Ðinh Quang Anh Thái, diễn đạt sự sống/chết song hành thật thi vị: “đã thấy ta gần với cái xa”.
Năm nào, sinh nhật mình đã viết bài thơ này, tự chúc mừng mình, hay “sinh niệm” mình:
Rùng mình
thoắt
đã gần kề,
cõi nhân gian
rộng
lối về
tử sinh.Sáng nay
ngồi
thẩn thơ
nhìn,
con chim đậu lại
bên nhành liễu dương.
Ngửa cổ
cao hứng
hót lừng,
vang vang
có chút
rưng rưng
buồn…
nỗi riêng!mừng tôi
vừa tròn
tuổi thêm
là thêm cái tuổi
lênh đênh
phận ngườiCô miên
mơ giấc
dị thường,
sáng ra
chết ngộp
giữa
trùng dương
nhớ người!
(15.7.2006)
Mình có hai người bạn Đài Loan, Jimmy và Jerry, anh kể anh không mừng sinh nhật. Bởi, hình như, người Đài Loan không lấy dịp này để mừng. Họ quan niệm thời khắc sinh nở của người Mẹ là nguy khó nhất, có thể khiến Mẹ tử vong. Nên họ nhớ nghĩ và gìn giữ ơn nặng đau ngày mẹ sinh ra đời với thái độ thâm trầm, hơn là rộn ràng khai tiệc mừng vui.
2.
Chiều nay tình cờ gọi anh Ngô Văn Quy, mới biết anh tái phát bệnh chứng, đau quặn ở bụng. Hào hoa phong độ chi rồi, thân này cũng hò hẹn với tật bệnh thường xuyên lúc luống tuổi. Chóng chỏi chỉ thêm tuyệt vọng. Vui với bệnh còn hơn, anh nói.
Mình ghé thăm anh. Anh em ngồi ở hàng hiên nhìn ra bờ hồ nước xanh, có bầy vịt thả bộ thảnh thơi trên bờ, mình mơ màng nghe anh kể chuyện họp mặt với vị đại sứ Hoa Kỳ, buồn vui vận nước như làn gió lăn tăn mặt hồ ngoài kia.
3.
Qua 40 rồi, thời gian vụt như tên rời khỏi nỏ, cầm bằng đời mình chỉ đếm từng tuổi sinh nhật. Thành bại nếm đủ hai tiếng nhục vinh. Lắm khi nhục mà tâm được thảnh thơi. Soi gương người xưa bao kẻ lâm vào cảnh nhục, mà nhẫn được thì cái nhục ấy là nhân cách lý tưởng của bậc thánh nhân.
“Lâm chung mới biết”, con bé làng chơi năm nào mà còn hiểu đời hơn cả mình, phán một câu xanh dờn khi cao hứng kể chuyện đời nó bỏ miền Tây lên Sàigòn làm gái bia ôm. Ngồi cạnh nó cả buổi không thấy mình động đậy gì, cho đến lúc ma-mi bước vào mới hớt hãi năn nỉ mình cầm tay nó, kẻo không nó bị đuổi đi. Nó thích ngồi lại trò chuyện với mình, thích có người ngồi nghe nó thổ lộ.
Buổi tối bước ra cửa, mình thấy nó băng vội qua đường, Mẹ nó ngồi ở một góc khuất xa xa chờ, trao cho nó cái nón bảo hiểm. Nó ngồi lên xe, chiếc xe chuyển động lăn vào một vùng tối khác.
Từ đó, mình tập không khinh đời, không khinh người!
4.
Từ hàng hiên nhà anh Quy, mình lạc hẳn vào giấc mơ ngày. Có dáng Phật hiền lành, nghiêng vai ngủ dưới bóng râm hàng tre xanh.
Ngày mai sinh nhật, đếm lại từng ấy năm đã bỏ lỡ đời mình, mọi thứ đã muộn. Nhưng muộn mà mình không cố tình sống vội, mình chỉ thấy mọi việc đang đóng góp thật nhỏ nhặt, và rất chậm cho một giấc trở mình trên quê hương.
Ngày 14 tháng Bảy, 2015
UYÊN NGUYÊN
Chuyên mục:Nhân vật, Sự kiện, Độc thoại
Trả lời