Trang chủ › Lotus Media › By Xia, Ming/Hồ Như Ý dịch: Hoàng hôn của Đế quốc

By Xia, Ming/Hồ Như Ý dịch: Hoàng hôn của Đế quốc

By Uyên Nguyên on Tháng Năm 14, 2019 • ( 0 )

9.1 “Thiếu tiền” và nỗi sợ của chính quyền“

(2013.07.04）

Chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc mấy năm gần đây đối nội thì tàn bạo nhằm duy trì ổn định, đối ngoại kiêu căng vênh váo, là bởi vì nó “không thiếu tiền”. Giáo sư Đại học Havard chuyên nghiên cứu Lịch sử tài chính tiền tệ Niall Ferguson cũng bị chính phủ Trung Quốc tiền bạc rủng rỉnh làm cho có một chút mơ hồ, từ đó đưa ra khái niệm cổ quái “Trung Quốc Hoa Kỳ cùng thống trị”: Chimerica（Quái vật được sinh ra từ China và America giao phối mà thành. Nhưng đừng quên rằng, trong tác phẩm nổi tiếng của ông ta “Quan hệ kim tiền The Cash Nexus” đã chỉ rõ rằng, sự trỗi dậy của một cường quốc chính trị, quân sự trên thế giới phụ thuộc chặt chẽ vào quyền lực tài chính của nó. Mà quyền lực tài chính đến từ ưu thế thể chế được tạo dựng bởi kết cấu thể chế. Từ quan sát này, cuộc khủng hoảng tiền tệ và tài chính đang nổ ra ở Trung Quốc đương đại trên thực tế phản ánh cuộc khủng hoảng sâu rộng về hệ thống tài chính tiền tệ, nó có khả năng gây ra một cuộc khủng hoảng toàn diện đối với hệ thống chính trị.

“Hình vuông quyền lực ” của cường quốc

Ferguson đã đề xuất khái niệm nổi tiếng “hình vuông quyền lực”: Hệ thống tài chính của một cường quốc được tạo dựng từ bốn trụ cột. Đầu tiên, một quốc gia cần có một hệ thống thu thuế chuyên nghiệp. Tiếp đó, cần có một cơ chế dân chủ đại nghị để đưa ra quyết định về thu thuế và chi tiêu, hơn nữa đem tính chính danh và hợp pháp đối với chính sách cũng như hệ thống. Thứ ba, có một hệ thống phát hành trái phiếu phức tạp và hoàn thiện, bao gồm hệ thống tài chính, ngân hàng trung gian, các tổ chức đánh giá xếp hạng nợ vân vân. Cuối cùng, cần có một ngân hàng trung ương độc lập để quản lý và giám sát việc phát hành trái phiếu và tiền tệ, đặc biệt là thông qua độc quyền phát hành tiền tệ từ đó thu được lợi ích từ việc đúc tiền, in tiền, đồng thời kiểm soát được lạm phát. Nhìn xuyên suốt lịch sử tranh bá toàn cầu, Ferguson phát hiện rằng, nước Pháp khuất phục trước nước Anh, Liên Xô bại vào tay Hoa Kỳ, không ngoại lệ đều là kết quả bởi cuộc đọ sức bằng phương thức “hình vuông quyền lực” này.

Sự gia tăng mạnh mẽ về của cải ở Trung Quốc trong ba mươi năm qua trước tiên bắt nguồn từ sự giải phóng sức sản xuất và sự bùng nổ sức sáng tạo của người dân Trung Quốc. Nhưng chúng ta cũng không nên bỏ qua nhân tố “hiệu ứng tài sản[1]“. Bắt nguồn từ nền kinh tế Trung Quốc nhanh chóng tiền tệ hóa và tài chính hóa, lượng tiền trong tay người dân bắt đầu nhiều lên, tạo thành ảo tưởng tài sản đang tăng lên nhanh chóng. Ví dụ, quan sát các chỉ tiêu về tiền tệ hóa của kinh tế Trung Quốc ( tỉ lệ “lượng tiền tệ tổng quát” trên GDP, M2/ GDP), chúng ta có thể thấy được hiệu ứng tài sản do tiền tệ mang lại. Vào năm 1978, con số này là 31.98%, đến năm 2008 đã nhảy vọt lên 157.97%, đến năm 2013 đã tiếp cận 200% (trong khi đó cùng thời kỳ thì ở Hoa Kỳ chỉ là 67%). Đồng thời, tổng giá trị thị trường địa ốc toàn quốc đã vượt qua tổng giá trị GDP gấp 2,3 lần; hơn nữa tổng giá trị những căn hộ để trống cũng vượt qua GDP. Chính là trong bối cảnh tài sản trên giấy tờ tăng trưởng như vậy, chính phủ Trung Quốc giống như một tay nhà cái kiểm soát lấy sòng bạc khổng lồ, đem cánh tay cướp đoạt thò vào trong xã hội, biến ảo đủ trò, giống như một chiếc máy bơm nước hút đi tài sản của người dân, nuôi dưỡng lấy một quốc gia vốn đã biến thành một khối u khổng lồ.

Rủi ro của “Con tàu Titanic“

Đi ngược lại với cách xây dựng thể chế “quyền lực hình vuông”, Đảng Cộng sản Trung Quốc chưa bao giờ xây dựng được hệ thống đại nghị, cho đến tận ngày nay khái niệm chủ nghĩa hiến pháp vẫn còn đang bị chính quyền bao vây, tấn công triệt hạ. “Vô đại nghị, loạn trưng thuế” đã trở thành đặc trưng căn bản của kinh tế chính trị học Trung Quốc. Nhưng trong bối cảnh tổng thể của hệ thống với phí, thuế, hóa đơn phạt tung bay khắp nơi, một phương diện lại có nông dân không ngừng kháng cự trưng thu thuế, cho đến chính phủ Trung ương bãi bỏ thuế nông nghiệp vào năm 2006; ở một phương diện khác thì có các tập đoàn lợi ích mạnh mẽ chống lại trưng thu thuế bất động sản. Đối với việc duy trì thu nhập đầu vào của chính phủ, thì hệ thống công hữu thực sự quan trong hơn so với hệ thống thu thuế. Bởi vì sự kiểm soát về quyền sở hữu của đảng đối với nền kinh tế, do đó cơ quan quản lý phát hành trái phiếu là Bộ Tài chính cùng chính quyền các cấp cũng như các tổ chức huy động tài chính và vốn, tất cả thiếu hụt tính minh bạch, công bằng và tinh thần trách nhiệm. Ngân hàng Trung ương cũng không có được tính độc lập. Nếu như nói rằng Bộ Tài chính là kế toán của đảng, vậy thì Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc chính là nhân viên thu ngân.

Mặc dù toàn bộ khu vực kinh tế nhà nước đã trải qua 30 năm cải cách, nhưng vẫn không thể nào thoát khỏi “chế ước ngân sách mềm”, “cơ chế chế ước ngân sách” vẫn còn chưa được xây dựng. Khu vực kinh tế nhà nước vốn bị đánh giá là thiếu tính hiệu quả cũng như tham nhũng bủa vây, khu vực này có từ sau năm 2008 thể nhận được lợi ích từ chủ trương “quốc tiến dân thoái”, là bởi vì nó dựa lưng vào quyền lực hậu trường và được ngân hàng bơm máu ứng cứu. Trong khi đó các ngân hàng ở Trung Quốc mặc dù chịu nhiều sự can thiệp cũng như các món nợ xấu có khả năng kéo đổ cả hệ thống ngân hàng, gây ra khủng khoảng ngân hàng. Tuy một vài đe dọa đều đã vượt qua trong nguy hiểm, chỗ dựa vào đó là đặc quyền với hệ thống tài chính quốc gia đã bỏ tiền thanh toán hóa đơn, quản chế nguồn vốn quốc gia và ngân hàng nhà nước lũng đoạn tước đoạt tiền gửi ngân hàng của người dân. Mọi hệ thống của đảng quốc không cần thông qua chế độ trách nhiệm thực thi nhằm đào thải các cơ quan yếu kém, qua đó nâng cao hiệu suất thể chế và ưu thế cạnh tranh, mà là thông qua tầng tầng nâng đỡ và liên kết lợi ích, cuối cùng trở thành một thể cộng sinh khổng lồ. Giống như chân vịt khổng lồ của “Tàu Titanic” cuối cùng cũng không thể phân tán rủi ro, cuối cùng tạo nên thảm họa ngập trời, “Con tàu Trung Quốc” hào hoa cũng đem an toàn tối thượng của nó toàn bộ đánh cược trên “ưu thế lớn” của nó, bỏ qua nguy cơ rủi ro đang đến gần. Bất tri bất giác, bánh chân vịt kinh tế của con tàu khổng lồ đang đâm hướng về núi băng trôi chết người.

Đối với quái vật khổng lồ như “tàu Titanic” Đảng Cộng sản Trung Quốc, thì nguy cơ đến từ bất kỳ cá nhân, khu vực hay các ban bộ, nghành sản xuất cụ thể đều khó có thể lay động ảnh hưởng tới nền tảng gốc rễ của nó. Nhưng nó cũng có một điểm yếu chết người, đó là sự can thiệp của nó đến tất cả mọi phương diện xã hội mỗi ngày đều tiêu tốn một nguồn tài nguyên rất lớn (ví dụ: Chi phí quân sự, chi phí duy trì ổn định xã hội, ngân sách nuôi sống cán bộ công chức nhà nước, tham nhũng, các công trình màu mè ít có tác dụng thực tế, các sự cố thiên tai, ô nhiễm môi trường dẫn tới sự lãng phí nguồn lực, sự phản kháng của các quần thể xã hội như Tây Tạng, Tân Cương, Giáo hội Công giáo bí mật, Pháp Luân Công và những người kêu oan khắp cả nước). Bởi vì bất kỳ nguồn lực nào cũng đều có giới hạn, hơn nữa việc sử dụng chúng đều bị hạn chế thúc ước bởi lợi ích cận biên giảm dần, chỉ cần có khủng hoảng với quy mô toàn phương vị, an toàn của cả hệ thống chính trị đảng quốc có lẽ rất khó đảm bảo được. Trong khi đó cuộc khủng hoảng về thanh khoản của hệ thống ngân hàng gần đây chính là một loại thích thức mọi phương vị.

Cơn bão tài chính tiếp theo

Từ hơn 10 năm trước, trong cuốn sách “Trung Quốc sắp sửa sụp đổ” cũng như một loạt bài báo của Gordon G. Chang, ông đã liệt kê một loạt kết luận không còn xa lạ gì như sau: Cuộc khủng hoảng ngân hàng ở Trung Quốc và cơn bão tài chính do nó đưa tới là điều không thể tránh khỏi. Từ sau cơn bão khủng hoảng tài chính toàn cầu, chuyên gia nghiên cứu về tài chính Trung Quốc là Nicholas Lardy đã một lần nữa cảnh báo Trung Quốc sẽ phải đối mặt với sự mất cân đối về cấu trúc: Tăng trưởng kinh tế quá mức ỷ lại vào đầu tư và xuất khẩu, nhu cầu nội địa và tiêu dùng xã hội yếu ớt thậm chí thu hẹp, năng lượng và nguyên vật liệu được định giá thấp, năng lực sản xuất dư thừa, đầu tư bất động sản xuất hiện bong bóng thị trường, lượng dự trữ ngoại hối quá nhiều, thể chế tài chính tiếp tục gặp phải sức ép, số lượng nợ xấu ngân hàng và tín dụng ngầm tăng nhanh vân vân. Nhưng chính phủ Trung Quốc đã không để ý tới nguyên tắc “Bất kỳ khủng hoảng này đều không thể bị lãng phí”, không hề tận dụng thời cơ này vay mượn ngoại lực để tiến hành đại phẫu, tiến hành điều chỉnh lớn về kết cấu nội bộ của nền kinh tế. Ngược lại, bởi vì quá mức lo lắng sâu sắc đối với an toàn chính trị, chính phủ vung tay quá trán một lúc vứt vào thị trường gói cứu trợ thị trường 4000 tỉ Nhân Dân Tệ, tiếp tục làm sâu sắc thêm sự mất cân bằng kể trên. Sau khi Hoa Kỳ trải qua “sự phá hoại mang tính xây dựng” hơn nữa vào nửa cuối năm 2013 đã bắt đầu nhìn thấy cổ tức thu được từ khủng hoảng, thì kinh tế Trung Quốc lại bắt đầu dẫm bước vào trong trận địa mìn. Châm ngòi nổ cho cuộc khủng hoảng toàn phương vị chính là bong bóng trên thị trường bất động sản sau khi nổ phá đã phơi bày ra những vấn đề về tín dụng màu xám/ tín dụng ngầm, dẫn tới sự đứt đoạn của chuỗi cung ứng vốn, ngân hàng mất đi khả năng thanh khoản, từ đó tạo ra sự khủng hoảng tâm lý đối với người dân, gây ra nạn tranh giành xếp hàng chờ rút tiền, sau đó trốn ra nước ngoài. Nó đem tầng lớp nhận được nhiều lợi ích nhất từ thể chế hiện hành, do đó cũng là bảo thủ nhất là tầng lớp tư sản rơi vào trong sự hoảng loạn.

Tháng 6 năm 2013, nghành ngân hàng Trung Quốc rơi vào trong bất ổn. Đầu tiên là thị trường truyền đi tin tức Ngân hàng Quang Đại China Everbright Bank mượn từ Ngân hàng Hưng Nghiệp Industrial Bank khoản vay 6 tỉ Nhân Dân Tệ tiền mặt và bắt đầu xuất hiện vấn đề vi phạm hợp đồng. Cả hai ngân hàng đều đứng ra phủ nhận tin tức này. Về sau có đơn vị truyền thông là “Mạng thế kỷ 21” đưa tin, Ngân hàng Trung Quốc BOC vi phạm hợp đồng, không cách nào thanh khoản, quy mô thiếu hụt tiền vốn lên tới cả trăm tỉ Nhân Dân Tệ. Về sau tin tức này cũng bị thu hồi. Vào thời điểm một ngày cuối tuần cuối tháng 6 hệ thống của Ngân hàng Công thương Trung Quốc ICBC bị tê liệt, hoạt động rút tiền tại quầy, rút tiền ở máy ATM, ngân hàng online, nghiệp vụ ngân hàng qua điện thoại đêu chịu ảnh hưởng, nhiều điểm giao dịch dán lên dòng chữ “sự cố hệ thống máy móc”. Trong vòng 1 tuần, lãi suất vay mượn liên ngân hàng từ 4.8% nhảy vọt lên đến 13%, trong khi đó lãi suất cao nhất lên tới mức 30% của cho vay nặng lãi Thị trường chứng khoán toàn quốc vì vậy đã bị ảnh hưởng nặng, thị trường bắt đầu sụp đổ. Thị trường chứng khoán toàn cầu cũng vì vậy mà bị ảnh hưởng liên đới.

Từ sau cơn bão tài chính toàn cầu, chiến lược phát triển của Trung Quốc càng đưa trọng tâm đặt ở Châu Á, nhưng hiện tại thì một cơn bão tài chính Châu Á mới đang được hình thành từ Hàn Quốc đến Indonesia và Philippines. Trung Quốc cũng gửi gắm hy vọng vào các quốc gia có nền kinh tế mới nổi “BRICS” và cùng họ vượt qua khó khăn, nhưng Ấn Độ, Brazil, Nga đều đã bước vào giai đoạn đình trệ về kinh tế, bất ổn về xã hội. Tránh thoát khỏi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, được cộng đồng thế giới đặt nhiều hy vọng là Thổ Nhĩ Kỳ cũng bắt đầu xuất hiện bất ổn xã hội. Liệu rằng suy giảm tăng trưởng kinh tế xuất hiện vào nửa đầu năm 2013 có đồng nghĩa với việc Trung Quốc khó thoát khỏi kiếp nạn? Chính bởi vì chính phủ Trung Quốc che đậy và bóp méo trên quy mô lớn đối với thông tin về chính trị, xã hội, kinh tế và tài chính, những thông tin không có hiệu quả này đã làm cho bất kỳ dự đoán nào từ bên ngoài đều không hề có cơ sở. Nhưng có một điểm có thể khẳng định: thông tin vô hiệu là một cuộc khủng hoảng mang tính hệ thống giống hệt như khủng hoảng tài chính. Nếu như có sự tương tác giữa hai chủ thể này với nhau, nhất định sẽ mang lại tâm lý lo sợ và mất phương hướng đối với toàn xã hội. Nói cho cùng, khủng hoảng chính trị và khủng hoảng kinh tế đều được dẫn phát bởi khủng hoảng tâm lý. Nếu như “ăn uống chơi gái đánh bạc đều được thanh toán lại” cũng không thể khuyến khích được quan chức các cấp làm việc chia sẻ nỗi lo cho đảng quốc, vậy thì với những ngày tháng phải kéo lưng buộc bụng như hiện nay, những người ra quyết sách ở Trung Nam Hải không thể không lo lắng cho vận mệnh tương lai của chính quyền.

9.2 Đức tính tốt đẹp của Bourgeoisie (Giai cấp tư sản)

(2014.03.11)

Lịch sử thành thị Trung Quốc có lẽ có khoảng 5000 năm tuổi. Mà vào năm 2012 thì lịch sử lâu dài này có một bước đột phá vĩ đại nhất: dân cư thành thị (bao gồm cả công nhân nông thôn nhập cư thường trú) lần đầu tiên đã vượt qua lượng dân cư nông thôn, tỉ lệ thành thị hóa đạt tới 51.3%, Trung Quốc từ một quốc gia nông thôn biến thành một quốc gia đô thị.

Không khí thành thị làm con người tự do

Khi cư dân thành thị Trung Quốc đang bị khói bụi ô nhiễm công nghiệp vốn có mặt khắp mọi nơi làm phiền nhiễu tới nỗi không thở được, người ta chỉ có thể oán hận nói “không khí ở thành thị làm cho người ta nín thở”. Có lẽ rất ít người cảm nhận được, trong lịch sử chính trị xã hội kinh tế nhân loại, cống hiến lớn nhất của thành thị đó chính là: “Không khí của thành thị làm con người ta tự do.” Ở Châu Âu vào hơn 1000 năm trước, kinh tế thương nghiệp đã thúc đẩy cách mạng đô thị làm tan rã kinh tế trang viên phong kiến và thể chế chuyên chế thời Trung cổ. Vào thời điểm đó nông nô và những nông dân phụ thuộc nếu trốn khỏi trang viên tới các đô thị, thì có thể thu nhận được quyền tự do thị dân, trở thành công dân tự do. Hàng trăm triệu công nhân nông thôn Trung Quốc nhập cư vào các đô thị tuy đã có việc làm và có chỗ ở tại thành thị, thậm chí con cái của họ được sinh ra tại thành phố, nhưng bọn họ vẫn không có cách nào nhận được quyền công dân thành thị, từ một góc độ này phản ánh cho thấy chính trị Trung Quốc vẫn đang ở trong giai đoạn thời Trung cổ. Nhưng điều làm cho người ta lạc quan là, từng đợt từng đợt của làn sóng cách mạng thành thị (được tính sớm nhất từ cách mạng thành bang của Hy Lạp) ở Phương Tây đã tạo ra được chế độ dân chủ tự do lấy kinh tế thị trường làm nền tảng, đem lại sự tích lũy của cải vật chất lớn nhất trong lịch sử loài người cũng như sự thịnh vượng của văn hóa giáo dục nghệ thuật, điều này nhất định cũng sẽ được tái hiện lại bởi giai cấp thị dân ở Trung Quốc.

Nhưng mà, tiền đề tiên quyết để thị dân Trung Quốc sản sinh ra quá trình phục hưng văn hóa nghệ thuật Trung Hoa, chiếm lĩnh điểm cao nhất của nền kinh tế thị trường, dẫn dắt những biến đổi dân chủ là sự hình thành nên “đức tính tốt đẹp của Bourgeoisie/ Giai cấp tư sản, mà điều này lại cần phải dựa vào sự tăng cường ý thức chủ thể của giai cấp thị dân.

Định nghĩa và phân loại đối với Bourgeoisie

Nhắc đến “đức tính tốt đẹp của Bourgeoisie”, trước tiên chúng ta cần phải đặt tên chính danh cho ” Bourgeoisie”. Sự hiểu biết lố bịch hoang đường nhất phải kể đến ở Trung văn chúng được dịch thành “giai cấp tư sản”. Thực ra, từ này vốn có nguồn gốc trong tiếng Pháp Bourgeoisie, hàm nghĩa là nguời bên trong thành thị; trong khi đó thì cách dịch ở Trung văn là dịch từ cụm từ tiếng Anh Capitalist. Học giả Hoa Kỳ Deirdre McCloskey trong tác phẩm nổi tiếng của bà “The Bourgeois Virtues” ra mắt năm 2006 đã đưa ra định nghĩa như thế này: “Bourgeoisie là chỉ những cư dân thành thị đang tham gia hoạt động nghề ngiệp chính thức, bọn họ có công việc kinh doanh riêng, hoặc đảm nhiệm chức vụ quản lý cho những doanh nghiệp, tổ chức khác (bao gồm chính phủ và tổ chức phi lợi nhuận).” (trang 85) Một cách nói khác thường được sử dụng là “giai cấp trung lưu thành thị”, từ “định cư ở trong” chủ yếu là chỉ tầng lớp tập đoàn lợi ích được hưởng đặc quyền (quý tộc thế tập trung thời đại phong kiến, tinh hoa quyền lực trong thời hiện đại) và tầng lớp công nhân áo xanh cũng như nông dân lao động thể lực.

Nói một cách cụ thể, Bourgeoisie (hoặc “trung lưu thành thị”) có thể chia làm ba loại: trung lưu thượng tầng chủ yếu bao gồm thành viên hội đồng quản trị các công ty ngân hàng, doanh nghiệp lớn và nhà đầu tư; nhân sĩ chuyên nghiệp và trí thức trung lưu (“giai cấp có tính sáng tạo” được đào tạo giáo dục tốt và huấn luyện chuyên nghiệp) nằm ở giữa; chủ sở hữu nhỏ, cửa hàng nhỏ và cổ cồn trắng của các công ty, thành phần này tạo nên tầng lớp “tiểu Bourgeoisie”. Căn cứ vào nghiên cứu của McCloskey, quần thể Bourgeoisie trong hơn 500 năm qua đã tích hợp chỉnh lý đưa ra truyền thống lý luận của Phương Tây, dùng bảy giá trị chủ yếu gồm “tín, vọng, ái, nghĩa, dũng, tiết, thận” diễn biến thành một hệ thống giá trị hoàn chỉnh nhằm quản lý thị trường kinh tế và hành vi, tạo ra mộ văn minh kép về vật chất và tinh thần.

Stalin, Mao Trạch Đông và phản giai cấp tư sản

Giá trị và sức mê hoặc của Bourgeoisie rất dễ được nhìn thấy từ phía những người phản đối và những người bao vây tiêu diệt nó. Trong thế kỷ 20, những tội đồ chống lại loài người như Stalin, Mao Trạch Đông, Pol Pot và Ruhollah Khomeini đã dùng thủ đoạn máu và lửa, hy sinh tính mạng hàng triệu hàng triệu người nhằm cố gắng xóa bỏ những đức tính tốt đẹp của Bourgeoisie. Joseph Stalin – con trai của một người đóng giày đã xử tử nhà lý luận vĩ đại nhất Liên Xô Joseph Stalin, cũng như đã cho người ám sát nhà lý luận cách mạng Leon Trotsky, bức hại nhà soạn nhạc vĩ đại nhất Liên Xô Dmitri Shostakovich đều biểu hiện ra cùng một triệu chứng giống hệt như khi Pavel Korchagin tự ti sau là tự cuồng khi đứng trước mặt Tonya Toumanova: Sự sợ hãi và cự tuyệt của tầng lớp dưới đáy xã hội đối với văn hóa ưu nhã. Mao Trạch Đông – người được sinh ra trong một gia đình nông dân mặc dù đã ngồi trên Long Đình bảo tọa, tuy nhiên cũng thường bị giới hạn trong việc tìm kiếm những thú vui khoái lạc từ phần dưới cơ thể kể từ khi nhiễm bệnh lây qua đường tình dục nhưng không điều trị. Ông ta ngoài việc đem hàng chục triệu người nghèo khổ biến thành xác chết đói ra, còn đem hàng triệu người thuộc giai cấp Bourgeoisie vốn đã khai mở tâm trí, giãy giụa thoát khỏi sự khốn nhiễu của đói nghèo đẩy họ vào cảnh bị đuổi tận giết tuyệt: ông ta hiếp dâm và sau đó hạ lệnh giết chết “Công chúa đỏ” Tôn Duy Thế là người đã từng du học ở Phương Tây, ngôi sao điện ảnh, diễn viên ca kịch lớn của Thượng Hải là Thượng Quan Vân Châu bị ông ta cưỡng ép chiếm hữu rồi sau đó nhẫn nhục tự sát, vợ của ông ta, Giang Thanh – một diễn viên điện ảnh hạng hai ở Thượng Hải cũng bị Mao làm cho điên điên khùng khùng, cuối cùng không có được cái chết tử tế, những vụ việc tương tự, nhiều không đếm hết. Người có thể làm cho tính cách bệnh hoạn của Mao được biểu hiện thèm muốn rõ ràng nhất đó là người vợ trẻ trung xinh đẹp của Chủ tịch nước Lưu Thiếu Kỳ, cuối cùng trong “Đại Cách Mạng Văn Hóa”, Mao đã huy động những tín đồ bạo lực của ông ta đóng giả Vương Quang Mỹ với áo dài, vòng cổ và giày cao gót. Thủ lĩnh Khmer Đỏ là Pol Pot được Mao hết lòng ủng hộ ở Cambodia cũng là kẻ giết người vô số, đặc biệt là nhằm vào những người được hưởng thụ giáo dục tốt như nhà văn, thầy giáo, bác sĩ và kỹ sư, cuối cùng giết hại hàng triệu người ở quốc gia này (ít chí giết hại một phần tư dân số), số lượng những người có chuyên môn ở quốc gia này còn thừa lại không bao nhiêu.

Nhưng mà những đức tính tốt đẹp của Bourgeoisie dù sao cũng là thuận theo mệnh trời mà sinh ra, là “ngọn lửa hoang dã bùng cháy bất diệt, gió xuân thổi lại bùng cháy lên”. Ở Trung Quốc ngày nay, mặc dù Tập chủ tịch, Tập Tổng bí thư, Tập Chủ nhiệm vẫn còn chưa hoàn toàn thoát khỏi khẩu vị nặng mùi với “rau dương xỉ, gan heo xào, bánh bao nhân thịt”, dù sao phu nhân của ông ta cũng khoác lên người áo dài, dây chuyền cổ, giày cao gót, hơn nữa thiên kim của ông ta còn vượt đại dương tới trung tâm văn hóa giáo dục của bourgeoisie là Đại học Harvard học tập. Đẳng cấp này dù sao cũng cao cấp hơn nhiều khi so sánh với gã thổ hào Trần Quang Tiêu cầm lấy số bạc vừa được đào móc ra từ đống rác mang tới thủ đô của chủ nghĩa tư bản New York để khoe khoang. Marx đã từng nói, kim tiền không có mùi thối. Kim tiền là bình đẳng từ khi được sinh ra. Tiền từ nhà vệ sinh, từ trong thùng rác, từ trong những ngôi mộ cổ của đế quốc mặt trời đỏ hay từ quốc khố ngân hàng thì đều có giá trị như nhau, nhưng dù sao người giàu ở Hoa Kỳ vốn giàu có cả ba thế hệ trở lên đều có được đức tính tốt đẹp luôn tránh xa “The Great Gatsby”, ngược lại họ càng nguyện ý học theo Bill Gates thầm lặng như vậy, dùng tiền để theo đuổi những giá trị của chủ nghĩa hậu vật chất/ hậu duy vật.

“Không có Bourgeoisie, sẽ không có dân chủ”

Bởi vì bourgeoisie theo đuổi sự đầy đủ về vật chất kỳ thực là nhằm đảm bảo nền tảng vật chất để truy cầu tự do, vì vậy tự trị và tự do trở thành giá trị càng được bourgeoisie coi trọng hơn. Đối với bourgeoisie mà nói, tự do không những có nghĩa là thoát khỏi sự nô dịch của cái bụng, nó cũng đồng nghĩa với thoát khỏi bạo ngược chuyên chế, giành được quyền truy cầu cá nhân, truy cầu tính ưu việt và thần thánh. Bọn họ nhất định sẽ trở thành động lực cho công cuộc chuyển đổi chính trị cận hiện đại, đề xướng “quyền sống, quyền tự do, và quyền sở hữu tài sản”. Do vậy, Barrington Moore trong tác phẩm “Khởi nguồn xã hội của độc tài và dân chủ: Địa chủ và nông dân trong quá trình hình thành xã hội hiện đại – Social Origins of Dictatorship and Democracy: Lord and Peasant in the Making of the Modern World” đã kết luận: “Không có bourgeoisie, liền sẽ không có dân chủ.”

Đối mặt với vòng luẩn quẩn ác tính phân hóa hai cực giữa tầng lớp lãnh đạo bạo ngược chuyên chế và tầng lớp dưới chót bạo ngược, giai cấp trung lưu thành thị Trung Quốc không còn sự lựa chọn nào khác là phải tích cực gánh vác lấy trách nhiệm. Bản thân là lãnh tụ tinh thần của giai cấp bourgeoisie mới nổi, tầng lớp trí thức Trung Quốc đã bước chân lễ vũ đài lịch sử, trở thành nhân vật dẫn đầu thúc đẩy tự do kinh tế, tự do khởi nghiệp, tự do tín ngưỡng và tự do lập hội. Phong trào bảo vệ quyền lợi công dân ở Trung Quốc kể từ sau khi bước qua thiên niên kỷ mới, với phong trào “Hiến chương 08”, hiện tượng ứng cử viên độc lập tranh cử Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc, phong trào Công dân mới, phong trào thành lập Đảng Dân chủ Trung Quốc, cũng như vô vàn các hoạt động chống cưỡng chế nhà đất, đấu tranh bảo vệ môi trường, chống lại “tẩy não”, tổ chức thành lập Giáo hội gia đình, bàn luận tham gia chính trị thông qua Weibo Twitter, tất cả đều là biểu hiện cho sự trưởng thành về ý thức của chủ thể bourgeoisie Trung Quốc. Phong trào “Chiếm lĩnh Trung Hoàn” do thị dân Hong Kong tổ chức cùng với ý kiến “cách mạng Thành bang” do những lãnh đạo của nó đề xướng, càng là một sự biểu thị sức sáng tạo và tinh thần độc lập của một xã hội dân sự thành thị đã trưởng thành trước một chế độ chuyên chế bạo ngược đang đi gần đến ngày tàn hoàng hôn.

Ở tại đường chân trời của Trung Quốc, một cuộc đọ sức lớn về chính trị, xã hội đang diễn ra: “bản địa” đối đầu với “Tây Dương”, “thù hận” đối đầu với “bác ái”, “thô tục” đối đầu với “thanh nhã”, “phản chủ nghĩa Hiến pháp” đối đầu với “Giá trị phổ quát dân chủ hiến chính”, “bảo thủ đóng cửa” đối đầu với “mở cửa và toàn cầu hóa”, “văn minh Hoàng Thổ” đối đầu với “Văn minh hải dương xanh”. Cho dù giai cấp bourgeoisie với mục tiêu truy cầu “chân, thiện, mỹ, thánh” có đạt được thắng lợi mang tính lịch sử hay không, chúng ta chỉ cần chú ý quan sát, có phải hay không ngày càng nhiều người nguyện ý tiếp nhận, tán thành và đi thực hành những đức tính tốt đẹp của bourgeoisie.

9.3 Ăn chơi nhảy múa đi đại tiện tất cả đều có đạo riêng của nó

(2014.05.09）

Trung Quốc vừa bước vào xã hội đô thị hóa với dân số thành thị chiếm đa số, vì thế họ không thể không đối mặt với hai hiện thực lớn (hay còn gọi là “điều kiện quốc gia”): Thứ nhất, hai mảnh ghép lớn trong xã hội là “Trung Quốc nông thôn” và “Trung Quốc thành thị” đang ở chính thời kỳ xung đột với ma sát, đọ sức mạnh mẽ nhất; thứ hai, ngay tại ở bên trong ” Trung Quốc thành thị”, thì những thói quen tư duy và thói quen hành vi của những người “thành thị trong thôn làng” và “người nông thôn ở thành thị” cùng tàn dư vẫn còn tồn tại rất mạnh mẽ.

“Ăn uống” áp đảo “đi đại tiện”

Hàng nghìn năm qua, nông dân Trung Quốc đã phát triển ra một hệ thống tập hợp các giá trị và thẩm mỹ thâm căn cố đế cho bản thân. Các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày nay vẫn còn đang không cách nào tự thoát khỏi khuôn khổ hệ thống này. “Xã hội khá giả” mà “Giấc mộng Trung Hoa” đã hứa hẹn về cơ bản không vượt qua được nhu cầu cấp thấp được giới hạn bởi ăn uống đói khát là “Chính quyền bạo ngược dựa trên cái bụng” và “Dân lấy cái ăn làm điều quan trọng hàng đầu”. “Cường quốc quật khởi” ngày nay thực ra vẫn còn rất thiếu thốn, những lãnh đạo của nó ngoài việc quan tâm đến “chính trị ăn uống”, hiểu ra rằng “phát triển là đạo lý cứng” ra thì không thể nào có thời gian nhàn rỗi để suy tư về “vấn đề đại tiện tiểu tiện”, cũng tương tự như việc, người nông thôn đến thành phố không hiểu được đạo lý cơ bản “không thể tiểu tiện đại tiện tùy ý khắp mọi nơi” vậy. Ví dụ, có người ở thị trấn nhỏ đi tới thành phố lớn ở khu vực duyên hải, họ sẽ đi tiểu tiện khắp nơi ở ga tàu Metro, thang máy và công viên, khuôn viên. Một số khách du lịch Trung Quốc Đại Lục khi đến Hong Kong, Đài Loan cũng sẽ như vậy. Thậm chí một số khách du lịch Trung Quốc Đại Lục vốn đã tăng trưởng đạt tới hiệu ứng quy mô, khi họ đến các địa điểm du lịch ở nước ngoài cũng sẽ tùy tiện gây ô nhiễm, tiện tay vẽ vời nguệch ngoạc cẩu thả, ồn ào to tiếng la hét, gây ra những hành động thiếu văn minh khiến cho những đồng bào của họ phải cảm thấy xấu hổ. Đảng Cộng sản Trung Quốc với tư duy “chính trị ăn uống là trên hết”, xem nhẹ “chính trị đại tiện”, hình tượng “người Đại Lục xấu lậu” (chúng ta không loại trừ yếu tố phóng đại) đã gây ra nhiều xung đột xã hội, xung đột sắc tộc thậm chí có khả năng dẫn tới khủng hoảng chính trị quốc tế.

Gần đây trên mạng internet và phương tiện truyền thông khác nhau đã lan truyền nhanh chóng những hình ảnh và video về việc người lớn trẻ con tiểu tiện đại tiện khắp nơi, gây ra một cuộc chiến đa phương: Người thành phố đối với người nông thôn, người Hong Kong Đài Loan đối với người Trung Quốc Đại Lục, công chúng nước ngoài đối với người Trung Quốc, dễ thấy nhất là cuộc chiến nước bọt qua lại, chửi nhau trên đường phố, lan truyền tin đồn. Lúc này, tôi chợt hiểu những gì được nói trong “Trang Tử: Tri Bắc Du”: “Đạo vô sở bất tại”: “tại Lâu Nghĩ, tại Đề Bại, tại Ngõa Bích, tại Thỉ Niệu[2]“.

Lý Quang Diệu giáo dục dạy dỗ người Singapore

Ý thức về ô uế đối với cơ thể con người và loại bỏ ô uế khỏi cảm nhận từ năm giác quan của con người là sản vật của văn minh thành thị hiện đại. Nhưng chúng ta cần phải nói thẳng không né tránh rằng, con người trong đô thị hiện đại đang hít thở không khí thải từ động cơ xe hơi, rất khó để nói rằng nó không có hại cho sức khỏe bằng việc người sống ở nông thôn hít thở mùi thơm của chất thải phân. Mỗi lần đi từ Châu Âu Châu Mỹ tới Hong Kong, bạn sẽ cảm nhận được sự kích thích mạnh mẽ của ô nhiễm khí thải ở Hong Kong. Có thể nói, con người ở thành thị đã quen thuộc với sự ô nhiễm của khu rừng bê tông cốt thép, điều này cũng tương tự với việc người nông thôn ưa thích với mùi thơm của phân bón bay lan tỏa trong không khí.

Trong văn hóa nông nghiệp Trung Quốc, có một loại cảm xúc sùng bái đối với phân và nước tiểu. Ngay từ những năm đầu thập niên 1970 tôi đã nghe nói nước tiểu của trẻ em là “dung dịch vàng”, bởi vì có một vị hiệu trưởng trường tiểu học đã về hưu vào mỗi buổi sáng sớm liền cầm lấy một chiếc cốc và yêu cầu bọn trẻ con chúng tôi đi tiểu vào đó. Nghe nói, nước tiểu trẻ em có nhiều công hiệu đặc biệt như tiêu trừ bầm tím thương tổn do té ngã. Về sau, trường học ở thành thị yêu cầu buộc sinh viên học tập về công nghiệp, nông nghiệp, chúng tôi bị buộc phải thu gom phân thải, chất thành đống ở trong khuôn viên trường, sau đó lại xúc vào bổn ki và đưa tới vùng nông thôn, rải xuống đồng ruộng. Mục đích của việc để sinh viên học tập làm nông nghiệp là để chúng tôi so sánh vẻ đẹp của lao động chân tay giản đơn, nhìn thấu sự xấu lậu của cảm xúc về tiểu tư sản, nhận thức được mối liên hệ chặt chẽ giữa mùi hương của phân và mùi thơm của cơm gạo. Lại về sau nữa, cải cách rồi, đời sống người dân được nâng cao rồi, chúng ta cũng được nhìn thấy trên màn bạc Trương Nghệ Mưu rưới một bầu nước tiểu trong bộ phim “Cao Lương Đỏ”, ủ ra rượu Cao Lương thượng thừa. Cho đến khi tôi bước vào mái vòm của giới nghiên cứu Trung Quốc, tôi gặp phải một từ vựng thông dụng “dạ thổ” (Night soil, là một tên gọi ưu nhã khác của phân bắc), đối với nông dân Trung Quốc mà nói, sự quý giá của phân bón là điều có thể nhận thấy rất rõ ràng. Thậm chí ngay cả ở Hong Kong nơi có mức độ đô thị hóa cao, tại nửa thế kỷ trước, “đáo dạ hương” là một bộ phận quan trọng tạo nên cuộc sống của người dân đô thị.

“Như Xí[3]” đương nhiên cũng là một phần quan trọng của sự tiến hóa văn minh đô thị. Bản thân là người con của nông dân Trung Quốc, Mao Trạch Đông trong thời kỳ ở Diên An là không thích đi đại tiện ở nhà vệ sinh công cộng Theo như hồi ký của vệ sĩ của Mao là Lý Ngân Kiều nói, mỗi khi có nhu cầu sinh lý, Mao sẽ nói với anh ta:

“Tôi cần giải quyết (đại tiện), anh mang cái xẻng đào giúp tôi cái hố.”

Người bảo vệ này đã từng hỏi ông ta “Tại sao lại không đi đại tiện ở nhà vệ sinh chứ?”

Mao trả lời nói, “Tôi không thích mùi hôi của nó.”

Người cảnh vệ cũng nhận thấy, “Nhưng mà, tôi nhìn thấy anh khi nói chuyện với đồng hương thì dùng tay nặn, vân vê cục cứt nát, phủi phủi tay liền thò tay lấy điếu thuốc, anh lúc đó lại không chê thối mà.”

Mao trả lời nói “Lúc trước khác, lúc này khác.” Mao còn tiết lộ, “Khi đi đại tiện/ đi ỉa thì cũng là lúc nghĩ tới những việc khác.”

Từ đó có thể thấy, thời khắc đại tiện tiểu tiện ảnh hưởng tới tư duy triết học và quyết định chính sách của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Làm thế nào để cho người dân Singapore thay đổi thói quen đi vệ sinh vào thập niên 1960 sau khi độc lập cũng là một việc làm cho Lý Quang Diệu đau đầu không thôi. Trong hồi ký, Lý Quang Diệu đã viết: “Ban đầu bọn họ sống trong các Panguk/ nhà lán gỗ, khi muốn đi đại tiện, không phải là đào một cái lỗ trên nền đất, chính là đi vệ sinh vào những cái thùng gỗ đặt ở nhà vệ sinh ngay bên ngoài nhà ở. Ngày nay khi chuyển vào ở trong những ngôi nhà cao tầng với thiết bị vệ sinh hiện đại, bọn họ không hề thay đổi thói quen sinh hoạt.” Nghe nói, Singapore đã từng lắp đặt hệ thống giám sát ở trong nhà vệ sinh, nhằm thuận tiện cho việc ngăn chặn và trừng phạt những “người không tuân thủ luật pháp” khi ngồi xổm trên bệ xí ngồi hoặc những người đi đại tiện tiểu tiện mà không xả nước. Sau khi thông qua luật lệ “bảo mẫu chi bang” như vậy, Singapore xây dựng nên một quốc gia “thành phố bên trong hoa viên”. Cũng chính là theo lời kiến nghị và đốc thúc của Lý Quang Diệu, chính phủ Trung Quốc vào những năm thập niên 1980 đã cho tháo dỡ hết những ống bô nhổ khạc đờm (Spittoon/ đàm vu) được đặt khắp nơi trong Đại lễ đường Nhân Dân[4], ngay cả một người như Đặng Tiểu Bình vốn coi khói thuốc như sinh mạng của mình cũng bắt đầu ý thức được hành vi của ông ta sẽ là chuẩn mực, do vậy bắt đầu không khạc nhổ lung tung.

Trương Nghệ Mưu: Đi tiểu cũng mang ý nghĩa cách mạng

Tựu chung lại, ăn uống ỉa đái đều là đại sự, ở các quốc gia khác nhau thời đại khác nhau đều có bước phát triển văn hóa truyền thống của riêng mình. Đối với cái gì đúng cái gì sai, ai đúng ai sai, hoàn toàn nhìn vào sự phát triển cùng sự lạc hậu, giữa thành thị và nông thôn, duyên hải và nội địa, thân phận và nghề nghiệp bất đồng để định luận. Nhưng đi cùng với quá trình phát triển đô thị hóa, toàn cầu hóa, chúng ta cũng cần phải suy tính xem loại truyền thống nào cần được giữ gìn, đức tính tốt đẹp nào cần được nuôi dưỡng. Lại giống như những gì Trang Tử đã nói trong Tri Bắc Du: “Điều nhi thích chi, đức dã; Ngẫu nhi ứng chi, đạo dã.[5]” Nói theo văn Bạch thoại thì đó là “thuận theo hoàn cảnh, đó là đức; thích ứng theo thời cơ, đó là đạo.” Có thể thấy, nhập gia tùy tục, vào thành tuân thủ theo quy tắc. Giữa thành thị và nông thôn, giữa Đài Loan Hong Kong và Trung Quốc Đại Lục, giữa người Trung Quốc và người nước ngoài tất cả đều cần một quá trình học tập lẫn nhau, lẫn nhau thích ứng, người dân có thể hiểu rằng không gian riêng tư và không gian công cộng đòi hỏi những tiêu chuẩn hành vi khác nhau, mọi người không chỉ muốn cần đạt tới “Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân” (Thứ gì bản thân không muốn thì đừng làm điều đó đối với người khác), càng là có thể bồi dưỡng ra một cảm xúc đạo đức sắc sảo, với sự thoải mái đến từ đẹp đẽ, cao quý, ưu nhã.

Nhưng nếu như những gì tôi thảo luận chỉ là dừng lại ở phương diện đạo đức của cái đạo ăn uống ỉa đái, thì hiển nhiên sẽ là sự lãng phí những hiểu biết của tôi về khoa học chính trị. Tôi cần phải nói rõ, đạo lý lớn ở đây nó còn dính dáng tới chính trị. Ngay cả Trương Nghệ Mưu vào hơn 20 năm trước cũng đều phải thừa nhận, đi tiểu tiện xả bầu nước tiểu cũng mang hàm nghĩa cách mạng: “Uống rượu của chúng ta ủ, nhìn thấy hoàng đế cũng không dập đầu.” Từ lúc Tôn Ngộ Không đại náo Thiên Cung, đi tiểu ở trong lòng bàn tay của Phật Tổ Như Lai, hơn nữa còn lưu lại dòng chữ “Tề Thiên Đại Thánh, đã đến đây chơi,” chúng ta đã thấy rằng việc đi tiểu với tác dụng là một cách phản kháng đã được lãng mạn hóa thần thánh hóa trong văn hóa Trung Quốc. Nhìn từ góc độ tương tác qua lại giữa Trung Quốc Đại Lục và Hong Kong Đài Loan, trong 30 năm qua, trong 15 năm đầu tiên các thương nhân Hong Kong Đài Loan đi đến khắp nơi ở Đai Lục để tiểu tiện và gieo giống, không thể không nói rằng có một sự báo ứng nhân quả nhất định với 15 năm sau đó du khách Trung Quốc Đại Lục tới Hong Kong Đài Loan phát tiết đại tiểu tiện. Nhưng không thể không phủ nhận, trong khi thể chế chuyên chế Đại Lục đang ngày càng hoành hành bá đạo ngang ngược muốn lật đổ chế độ xã hội và phương thức sinh hoạt ở Hong Kong lẫn Đài Loan, đồng bào Hong Kong Đài Loan cảm thấy thật sự tức giận khi “Bắc Kinh đã đi tiểu lên đầu của mình rồi”. Chính cảm giác sỉ nhục và phẫn nộ này mới khiến cho “dung dịch vàng” và “kim thổ” gây ra một cuộc khẩu chiến lớn liên quan đến chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa thực dân và chia rẽ tổ quốc (hoặc gọi là “Đại biện luận- Cuộc chiến về cục phân. Một cách chơi chữ đồng âm).

Nhìn từ góc độ của Hong Kong Đài Loan, chúng ta đọc lại bài thơ của lãnh tụ Đảng Cộng sản Trung Quốc Mao Trạch Đông viết[6] vào hơn 50 năm trước “Tống Ôn Thần[7]“. Nếu như để thể chế “Một quốc gia, hai chế độ” biế thành mảnh đất đầy phân, đồng bào Hong Kong Đài Loan thật sự là có lý do để lo lắng, bọn họ sẽ đọc bài thơ “Nghênh Ôn Thần”: “千村薜荔人遺矢，萬戶蕭疏鬼唱歌。坐地日行八万里，巡天遥看一千河。/ Nghìn thôn Bệ Lệ bắt người, Muôn nhà tiêu điều quỷ hát ca. Đất mỗi ngày đi tám vạn dặm, Đi hết một vòng trông xa thấy Thiên Hà”.

9.4 Năm 2014: Anh đã có vé tàu sang bờ bên kia chưa?

（2014.02.06）

Sau khi thế giới Phương Tây rơi vào cơn bão khủng hoảng tài chính năm 2008 lớn nhất trong lịch sử, Hollywood đã cho ra mắt một phim bom tấn về chủ đề ngày tận thế là “2012”. Điều làm cho người ta không khỏi suy tư là, giới tinh anh chính trị đầy quyền lực, đám quả đầu kinh tế của các cường quốc Phương Tây Trung Quốc và Nga đã sớm làm tốt việc chuẩn bị rút chạy, bọn họ lợi dụng quyền thế hay bỏ ra số tiền khổng lồ n bao phòng đặt sẵ trên con tàu Noa cuối cùng. Nhằm đón đầu lấy cơn sốt đang được chào đón về sự trỗi dậy của Trung Quốc siêu cường, bốn con tàu Noah cuối cùng với sứ mạng kéo dài lấy văn minh nhân loại là “chế tạo ở Trung Quốc”, hơn nữa ẩn nấp trong hẻm núi ở Tây Tạng.

Nguy hiểm mang tính bất định

Văn minh nhân loại đã kéo dài tới sau ngày tận thế “2012”, các quốc gia phát triển cũng dần thoát ra khỏi cơn bão tài chính 2008. Càng ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy, những quốc gia có nền kinh tế mới nổi trong mấy năm nay vốn tự cho là thoát khỏi tai kiếp, thậm chí cho rằng thể chế quốc gia và mô hình phát triển của bản thân đều ưu việt hơn các quốc gia phát triển Phương Tây, bao gồm “Kim chuyên ngũ quốc BRICS”, tất cả đều đang bắt đầu suy thoái đi xuống. Ngân hàng Morgan Stanley thậm chí còn cho rằng, thời đại của BRICS đã bị thay thế bởi “Năm quốc gia mong manh” (Fragile Five, Thổ Nhĩ Kỳ, Brazil, Ấn Độ, Nam Phi và Indonesia). Phản kháng xã hội và khủng hoảng đã xuất hiện tại một loạt những quốc gia có thị trường mới nổi quan trọng như Brazil, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine. Khi Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ FED rút khỏi chính sách nới lỏng định lượng tiền tệ, thì giá trị những đồng tiền của Brazil, Nam Phi, Ấn Độ, Argentina và những quốc gia khác giảm mạnh. Mặc dù Ngân hàng Trung ương của các quốc gia này ngay sau đó nâng cao lãi suất với ý đồ muốn ổn định niềm tin của các nhà đầu tư, nhưng nguồn tiền tư bản đã rời khỏi thị trường các quốc gia dễ vỡ này, đồng USD quay trở lại Hoa Kỳ hoặc tới thị trường các quốc gia phát triển đã trở thành xu thế.

Tình hình của năm 2014 rất giống với thời điểm 100 năm trước là năm 1914, trở thành một năm nguy hiểm cho chính trị kinh tế thế giới. Mà các nhân tố nguy hiểm chủ yếu đều có liên quan tới Trung Quốc: Đầu tiên, quan hệ Trung Quốc Nhật Bản tiếp tục xấu đi, hai nước đều xuất hiện những lời kêu gọi chiến tranh. Nếu như cả hai bên không thể dừng cương ngựa trước vách đá trong năm con ngựa, thì xung đột Trung Quốc Nhật Bản chắc chắn sẽ mang lại cuộc đối đầu toàn diện giữa Trung Quốc và Liên minh ba bên liên hoàn của Phương Tây (Liên minh quân sự Nhật Bản Hoa Kỳ, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương North Atlantic Treaty Organization NATO, đồng minh quân sự mới Hoa Kỳ Australia). Thứ hai, tốc độ phát triển kinh tế Trung Quốc đã chững lại, công nợ của các chính quyền địa phương cũng như hệ thống tín dụng đen lúc nào cũng có thể bùng phát, đồng Nhân Dân Tệ mất giá trị ở trong nước và tăng giá ở nước ngoài rát có thể sẽ xuất hiện tình trạng mất giá cùng lúc cả trong và ngoài nước, đem đến khủng hoảng lạm phát. Cuối cùng, khủng hoảng xã hội ở Trung Quốc đã tích lũy tới mức rất khó để giải quyết, khả năng bùng phát khủng hoảng mỗi ngày đều tăng lên.

Bởi do sự thao túng toàn diện của chính phủ Trung Quốc đối với cơ chế kiểm soát thông tin, kinh tế, xã hội Trung Quốc tất cả đều mất hết hiệu quả thông tin, những người sản xuất bình thường, người tiêu dùng và công chúng về cơ bản đều là đưa ra quyết sách lựa chọn trong điều kiện bị hạn chế về lý tính, thậm chí là trong trạng thái phi lý tính. Do vậy mỗi nguy hiểm lớn nhất trong ương lai của Trung Quốc đến từ tính vô định của nó. Vậy thì, người nào có được thông tin tình báo toàn diện nhất về xã hội, kinh tế và chính trị Trung Quốc? Chúng ta có lí do để tin rằng, bởi vì Đảng nắm trong tay hệ thống công tác chính trị, hệ thống tuyên truyền, hệ thống an ninh quốc gia, cảnh sát quốc gia, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Trung Quốc, Bộ ngoại giao, Tân Hoa Xã và mạng lưới tình báo viên tạo nên hệ thống cáo giác bí mật, tất cả họ mỗi ngày đều báo cáo về tầng lớp quyết sách cao tầng Đảng Cộng sản Trung Quốc những tin tức nhạy cảm nhất. Các tổ chức cơ cấu quyền lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc không ngừng được tập trung hóa, tạo ra một cơ chế duy trì ổn định, cơ chế đưa ra quyết sách về an ninh quốc gia, hệ thống Thiên Võng kiểm soát thông tin, chiến lược tuyên truyền ra bên ngoài Trung Quốc vân vân, tất cả đều mong muốn tăng cường hiệu suất thông tin bên trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc. Dưới tình trạng đảng quốc lũng đoạn và kiểm soát thông tin, trong khi đó thông tin của người dân và xã hội bị bóp méo,bưng bít, chúng ta chỉ có thể thông qua việc diễn giải khuôn mẫu hành vi của họ nhằm phá vỡ những thông tin quan trọng được nắm giữ bởi họ mà chúng ta không được biết.

Con tàu Noah của tầng lớp tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc

Thông thường mà nói, hành vi luôn có thể giải thích vấn đề tốt hơn so với những ngôn từ đẹp đẽ. Khi nhà lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa ra rất nhiều hứa hẹn cho người Trung Quốc về “Giấc mộng Trung Hoa”, thì rất nhiều người Trung Quốc vẫn đang mê đắm với “rau Dương Xỉ, gan xào ăn với bánh bao”, thì những quả đầu đầy quyền lực của đảng quốc đã sớm chia cắt xong hết những món thịnh soạn trên bàn tiệc nền kinh tế quốc dân Trung Quốc, cầm lấy túi tiền túi vàng lợi nhuận và bỏ trốn mất dạng.

Căn cứ vào một bản báo cáo được công bố vào tháng 1 năm 2014 của tổ chức báo chí độc lập Liên đoàn Nhà báo điều tra Quốc tế ICIJ có trụ sở tại Hoa Kỳ: Tổ chức này đã thu nhận được hồ sơ bí mật của hai công ty offshore gồm Tập đoàn Portcullis TrustNet có tổng bộ tại Singapore và Công ty Commonwealth Trust Limited có tổng bộ tại Quần đảo Virgin thuộc Anh, từ đó phát hiện rằng bọn họ phục vụ cho 22,000 khách hàng là các công ty offshore với địa chỉ đăng ký đến từ Hong Kong và Trung Quốc Đại Lục. Sau khi được sàng lọc sơ bộ bởi hơn 50 phóng viên và hàng chục cơ quan thông tấn toàn cầu thì đã phát hiện, ít nhất có hơn 10 “gia tộc đỏ” đã sở hữu tài sản bí mật tại các trung tâm tài chính hải ngoại vốn được xem là thiên đường trốn thuế. Bọn họ bao gồm, Đặng Gia Quý là anh rể của Tập Cận Bình, con trai Ôn Gia Bảo là Ôn Vân Tùng cùng con rể Lưu Xuân Hàng, cháu bên nội của Hồ Cẩm Đào là Hồ Ký Thời, con gái Lý Bằng là Lý Tiểu Lâm, con rể Đặng Tiểu Bình là Ngô Kiến Thường, con trai Vương Chấn là Vương Chi, cháu gái của Vương Quân Hòa là Vương Kinh Kinh vân vân. Hồ sơ bí mật mà Liên đoàn Nhà báo điều tra Quốc tế thu được còn cho thấy, con trai của một trong “Bát đại nguyên lão” Đảng Cộng sản Trung Quốc Bành Chân là Phó Lượng trong quãng thời gian từ năm 1997 đến năm 2000, ít nhất đã đăng ký 5 công ty tại BVI (Quần đảo Virgin thuộc Anh). Mã Hóa Đằng, người sáng lập tập đoàn Đằng Tấn Tencent và là đại biểu Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc Trung Quốc cùng với một thành viên khác sáng lập Tencent là Trương Chí Đông cũng nắm giữ công ty offshore hải ngoại TCH Pi Limited. Đại biểu Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc tỉnh An Huy, chủ tịch Hội đồng quản trị doanh nghiệp quốc doanh về kim loại màu Đồng Lăng (Tongling Nonferrous Metals Group Holdings Company Limited) là Vy Giang Hoành, vào năm 2006 đã đăng ký thành lập Công ty trách nhiệm hữu hạn đầu tư tài nguyên Đồng Quán (Tong Guan Resources Holdings) tại Quần đảo Virgin thuộc Anh. Nữ tỉ phú giàu nhất Trung Quốc Dương Huệ Nghiên, tỉ phú bất động sản Trung Quốc – người sáng lập SOHO Trung Quốc là Trương Hân cũng đều thành lập công ty hải ngoại. chủ tịch tập đoàn Thiên Sư là Lý Kim Nguyên còn là chủ tịch của 7 công ty khác tại BVI.

Bởi vì đăng ký công ty offshore tại các trung tâm tài chính hải ngoại rất đơn giản, rẻ tiền, họ còn cung cấp dịch vụ đăng ký công ty cá nhân, bảo mật thông tin khách hàng vân vân, do vậy luôn trở thành thiên đường để những người giàu có cất giấu tài sản, né thuế và rửa tiền. Cụ thể với các khách hàng Trung Quốc, chủ yếu dùng cho trường hợp tài sản nhà nước thất thoát và chảy sang tên tư nhân, lưu chuyển tài sản bẩn, sử dụng thủ thuật tài chính giữa công ty mẹ và công ty con, sử dụng các kẽ hở trong thu thuế xuất nhập khẩu, giả mạo làm vốn đầu tư nước ngoài nhằm hưởng các chính sách ưu đãi đối với các đặc khu kinh tế và khu vực gia công xuất khẩu vân vân. Trên thực tế, ngay từ những năm 2003, truyền thông của chính quyền, mạng tin tức Nhân Dân (Nhân Dân Nhật Báo) đã đưa tin, có tới hơn 200 nghìn công ty offshore được đăng ký ở ở Quần đảo Virgin thuộc Anh có liên quan tới Trung Quốc, bởi vậy từ hơn 10 năm trước việc thành lập công ty offshore hải ngoại với mục đích trốn thuế né thuế đã trở nên phổ biến. Bởi vì những quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng như lãnh đạo cao tầng các doanh nghiệp quốc doanh cùng người nhà của họ thông thường cùng một lúc sở hữu nhiều cuốn hộ chiếu, sử dụng những cái tên khác nhau, cũng như khó khăn trong việc dịch lại những cái tên bính âm, phiên âm, Liên đoàn Nhà báo điều tra Quốc tế vẫn không có cách nào sàng lọc rõ ràng tên của đại đa số những chủ sở hữu các công ty offshore. Đặc biệt là ngoại trừ Quần đảo Virgin thuộc Anh, thì Hong Kong, Singapore, Lon Don, New York, Dubai, Frankfurt am Main đều có các dịch vụ trung tâm tài chính hải ngoại, những gì chúng ta biết về hiện tượng tầng lớp tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc thành lập công ty offshore hải ngoại chỉ là một góc nhỏ của tảng băng trôi khổng lồ. Nhưng mà ngay cả một góc nhỏ của núi băng trôi này cũng cho thấy một đạo lý lớn: Tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc là những kẻ vô tổ quốc. Tổ quốc đã trở thành hiện trường tội ác đối với những quả đầu chính trị cùng tầng lớp tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc, họ rất gấp gáp chuyển dời tài sản bẩn có được, sử dụng phương án kim thiền thoát xác, do vậy các trung tâm tài chính hải ngoại trở thành thiên đường quan trọng nhất mà bọn họ hướng tới. Trái ngược hoàn toàn so với tưởng tượng của Hollywood, đối với tầng lớp tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc, con tàu Noah của họ mặc dù sử dụng hoàn toàn là nguyên vật liệu thô từ Trung Quốc, nhưng chúng lại được chế tạo bởi các ngân hàng đa quốc gia và các tập đoàn tài chính quốc tế, bến đậu của chúng là ở vùng biển Caribbean.

Khi quần chúng không là cái gì cả

Bộ máy tuyên truyền Đảng Cộng sản Trung Quốc đã từng dùng khẩu khí cưỡng ép, đe dọa đối với người dân nước này, “Không có tổ quốc, chúng mày/ các người sẽ chẳng là cái gì cả.” Tuyên bố này cho thấy hai thực tế trần trụi: Bởi vì trong suốt hơn 60 năm qua kể từ khi Đảng Cộng sản Trung Quốc thành lập chính quyền đã thực hiện chế độ quản lý kế hoạch ngoại hối tập trung cao độ, do đó mặc dù có rất nhiều người và doanh nghiệp đã kiếm được không ít ngoại hối, nhưng tất cả đều bị Cục quản lý ngoại hối Quốc gia cưỡng ép mua lại, xin phép và sử dụng hạn ngạch ngoại hối được kiểm soát trực tiếp tưc cơ quan tài chính quốc gia. Cũng có nghĩa là, chính quyền nhà nước Trung Quốc đã được tồn trữ bằng kho dự trữ ngoại hối lớn nhất thế giới, cung cấp cho tầng lớp tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc tính thanh khoản tốt nhất, đảm bảo lộ phí đầy đủ cho họ để có thể chạy khỏi Trung Quốc bất cứ lúc nào. Thứ hai, người dân Trung Quốc vừa không hề có quyền định cư ở nước ngoài, lại cũng không hề có tài khoản và công ty offshore hải ngoại, một khi chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc sụp đổ, khoản tiền tiết kiệm bằng Nhân Dân Tệ gửi trong ngân hàng vốn được xem là khoản tiền cứu mạng sẽ nhanh chóng bị lạm phát mất giá trị, thậm chí trở thành giấy lộn. Người dân Trung Quốc lúc đó thật sự cái gì cũng không còn gì trong tay.

Đảng Cộng sản Trung Quốc hiện tại vẫn còn cao giọng hô hào chống tham nhũng, nhưng đối mặt với hiện tượng tham nhũng hủ bại kinh khiếp của quan chức cao tầng Đảng Cộng sản Trung Quốc đã được truyền thông hải ngoại tiết lộ, người phát ngôn của chính phủ Hồng Lỗi không phải là biết điều mà cất tiếng cười đón nhận, ngược lại còn chất vấn rằng Liên đoàn Nhà báo điều tra Quốc tế có lòng dạ hiểm ác khó lường. Đối với rất nhiều quốc gia và chính phủ mà nói, những màn công bố scandal ra ánh sang chính là đang giúp chính phủ làm việc tốt. Chỉ có chính phủ Trung Quốc mới cho rằng truyền thông trở thành kẻ thù đáng ghét. Vậy thì bụng dạ tim gan của chính phủ Trung Quốc lại là cái gì đây? Bọn họ đương nhiên có một nỗi sợ hãi sâu sắc: Nếu như người dân Trung Quốc hiểu rõ rằng trong quãng thời gian chưa đến một đời người, Trung Quốc thực tế đã bị tầng lớp tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc đem toàn bộ tài nguyên đào móc sạch, nền kinh tế bị chia chác, lương tâm con người bị nhiễm bẩn, ngược lại tầng lớp tư bản thân hữu đã bắt đầu tháo chạy; trong khi đó người dân Trung Quốc lại hoàn toàn vô duyên với chuyến tàu chót để sang bờ bên kia, vậy thì người Trung Quốc sẽ đứng lên tạo phản.

Người dân Trung Quốc đã đón tết dương lịch năm mới 2014, lại bắt đầu lo lắng vất vả để mua được vé tàu xe về quê đón tết Nguyên Đán. Nhưng mà mỗi người dân Trung Quốc nên bớt chút thời gian để nghĩ về vấn đề to lớn hơn: Anh đã có vé tàu sang bờ bên kia chưa?

9.5： Chu Vĩnh Khang: Thiên Phủ sau kiếp nạn còn bận rộn hủy chứng cứ

(2014.10.09）

Cựu ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, “Sa Hoàng Chính Pháp” Chu Vĩnh Khang đã cùng biên tập viên truyền hình của Đài Truyền hình Trung ương CCTV Diệp Nghênh Xuân quan hệ tình dục trên ô tô tại bãi đỗ xe của Trung tâm thương mại Parkson Bắc Kinh, đây cũng là thời điểm giọt nhiên liệu quyền lực cuối cùng của ông ta cũng chính là bốc cháy sạch sẽ. Hai ngày sau Chu Vĩnh Khang bị song quy[8], để rồi sau đó được bàn giao cho cơ quan tư pháp và đối mặt với quá trình xét xử. Sự sụp đổ rớt đài của Chu đã gây ra một trận động đất trong chốn quan trường tỉnh Tứ Xuyên. Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã phái ra 300 quan chức tới Tứ Xuyên, gần 10 nghìn quan chức các cấp bị điều tra liên đới và xử lí. Quan trường Tứ Xuyên nguyên bản là một hệ thống chính trị giống như “Công trình có nền móng bằng bã đậu” có quy mô đặc biệt khổng lồ. Hơn nữa “Công trình có nền móng bằng bã đậu ” này cung cấp cho chúng ta câu trả lời đối với việc những công trình xây dựng trường học và kí túc xá có nền móng và kết cấu bằng bã đậu trong trận động đất Tứ Xuyên 2008 cũng như quá trình điên cuồng che giấu trách nhiệm tiếp sau đó.

Một công trình “nền móng kết cấu bằng bã đậu trên phương diện chính trị” đặc biệt lớn

Nếu như nói thỏ khôn có ba hang, vậy thì với người có biệt danh “Bách Kê Vương” Chu Vĩnh Khanh đã trang bị cho mình vô số cái ổ để nuôi gà và đẻ trứng. Nếu đem Bắc Kinh xem làm điểm cao nhất từ đó nhìn xuống phía dưới, ít nhất ông ta có thể nhìn thấy hai dòng chảy: hệ thống dầu khí nắm trong tay “vàng đen”, hệ thống Ủy ban Pháp luật Chính trị Trung ương nắm trong tay “con dao”. Ông ta còn có thể nhìn thấy ba mảng lớn: Liêu Ninh là nơi phát tích của ông ta ở quan ngoại, quê nhà Giang Tô và Thiên Phủ Tứ Xuyên ở vùng Tây Nam. Theo như báo cáo điều tra chuyên sâu của tờ tạp chí “Tài Tân” Trung Quốc (Caixin) với tiêu đề “Chu Vĩnh Khang với hai màu đỏ và đen” đã tiết lộ: “Cùng xuống bùn với sự sụp đổ của Chu Vĩnh Khang, là một tập đoàn tham quan: từ những tiến trình điều tra đã được công bố, ít nhất bao gồm hai Ủy viên Trung ương khóa 18, hai Ủy viên Trung ương dự khuyết, ba quan chức cấp tỉnh trở lên, hàng trăm nhân viên công vụ, những người phụ trách các doanh nghiệp quốc doanh và tư nhân, cùng với đại đa số họ hàng thân thích gần gũi của Chu Vĩnh Khang.”

Từ năm 1999 đến năm 2003, Chu Vĩnh Khang giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Tứ Xuyên. Kết hợp các nhân tố từ nhiều phương diện lịch sử, địa lý, chính trị, quân sự, chiến lược, kinh tế, dân tộc và nhân khẩu, có thể nói Tứ Xuyên là một tỉnh quan trọng nhất Trung Quốc. Bởi vì nó có ưu thế địa chính trị rất rõ rệt “trời ở cao hoàng đế ở xa”, thường trở thành bàn đạp để những chính khách có dã tâm đánh tạo ra một Thiên Phủ của vương quốc độc lập. “Tứ Xuyên, dầu mỏ, chính pháp” là một điểm và hai dòng kết nối của nhà họ Chu đối với dòng chảy “Vương quốc vàng đen với chiếc mũ đỏ”. Trở thành đại sứ được phong đất ở Tứ Xuyên, Chu Vĩnh Khang đương nhiên không thể nào bỏ qua cơ hội tuyệt hảo canh nông thu hoạch, thu vợ nạp thiếp. Ở đây tôi không hề chỉ bàn về phương diện văn học, mà còn mô tả sự thật: Chính là trong thời gian đảm nhiệm chức vụ ở Tứ Xuyên, Chu Vĩnh Khang bày mưu ám sát vợ đầu là Vương Thục Hoa, vứt bỏ người vợ đầu da đã vàng, một lần nữa trở thành chú rể, cưới vợ tục huyền, biên tập viên truyền hình của Đài CCTV bước vào nhà trở thành vợ chính. Con trai của ông ta Chu Bân càng là đem vùng đất Thiên Phủ trù phú biến thành ruộng vườn riêng. Căn cứ vào truyền thông đưa tin: Ở Trung Quốc đặc biệt là ở Tứ Xuyên, công việc làm ăn của Chu Bân liên quan đến thủy điện, dầu mỏ, khai khoáng, du lịch, đầu tư bất động sản vân vân, những đế quốc kinh doanh của nó trị giá tới hàng trăm triệu trở lên.

Chu cũng đem họ hàng thân thích của ông ta tới Tứ Xuyên, sau khi ông ta tới Bắc Kinh giữ chức Bộ trưởng Bộ Công an thì cũng để họ ở lại Tứ Xuyên tiếp tục thu hoạch lợi ích. Những nhân vật nổi bật trong nhóm anh em huynh đệ Tứ Xuyên của Chu Vĩnh Khang bao gồm: Phó Bí thư Tỉnh ủy và Bí thư Thành ủy Thành Đô là Lý Xuân Thành, Phó Tỉnh trưởng Tứ Xuyên kiêm Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Tứ Xuyên là Quách Vĩnh Tường (vốn là thư ký được Chu điều động từ hệ thống dầu khí sang tỉnh Tứ Xuyên), Phó Bí thư Tỉnh ủy kiêm Chủ tịch Chính hiệp tỉnh Lý Sùng Hy, Ký Văn Lâm (Thư ký của Chu, đi theo ông ta từ hệ thống dầu khí sang tỉnh Tứ Xuyên rồi đến Bộ Công an, cuối cùng thăng chức làm Phó Tỉnh trưởng Hải Nam), Cựu Bí thư thành ủy thành phố Miên Dương tỉnh Tứ Xuyên về sau thăng chức làm Phó Tỉnh trưởng Hải Nam là Đàm Lực, tập đoàn xã hội đen với anh em Lưu Hán, Lưu Duy lấy Miên Dương làm căn cứ địa, vân vân. Tổ hợp ba người “Nhị Lý nhất Quách” là hạch tâm của vòng tròn quyền lực này.

Chu thị và Tứ Xuyên bang kiểm soát ngôn luận

Cũng theo như tiết lộ của “Tài Tân”, Lý Xuân Thành đã thành lập hàng chục công ty với nghiệp vụ kêu gọi vốn đầu tư chính phủ ở Thành Đô, thông qua bảo kê quyền lực để điên cuồng trục lợi trong các lĩnh vực đầu tư đô thị, xây dựng đô thị, đất đai, du lịch. Trong thời kỳ Tứ Xuyên phát triển mạnh khai thác thủy điện sau năm 2000, Lưu Hán, Chu Bân đều gia nhập vào “Làn sóng cưỡi ngựa đua nước đại quây đất tích nước làm thủy điện”, đặc biệt là nhận được sự chiếu cố của người phụ trách quản lý thủy lợi Quách Vĩnh Thành. Trong quá trình cứu trợ chống thiên tai ở sự kiện động đất Tứ Xuyên 2008, thì Đàm Lực – người mà khi nhìn thấy mặt của Hồ Cẩm Đào thì trở nên xuân phong đầy mặt rồi từ đó có tên “Đàm Tiếu Tiếu” vốn là một kẻ xú danh lan xa, thành tích cầm quyền ở Miên Dương cũng được khái quát là “thích làm những công trình hoành tráng không có tác dụng thực tế, ăn tiền bẩn không sót lại thứ gì”, đặc biệt là vợ của anh ta nhúng tay vào công trình xanh hóa thành phố để trục lợi. Về sau anh em Lưu Hán, Lưu Duy cùng với 16 người khác bị khởi tố với 15 tội danh, những tội danh liên quan tới tổ chức và lãnh đạo xã hội đen, bị kết án tử hình. Trong cáo trạng khởi tố nhắc đến, tập đoàn xã hội đen này xưng bá ở một loạt địa phương trong tỉnh Tứ Xyên như Thành Độ, Quảng Hán, Miên Dương, Đức Dương, Thập Phương, hình thành sự khống chế phi pháp đối với địa phương và các lĩnh vực nghành nghề, ngoài ra còn lôi kéo và hủ hóa nhân viên công quyền nhà nước nhằm tìm kiếm sự bảo hộ. Ba quan chức trong hệ thống chính trị pháp luật đã bị truy tố bởi thông đồng câu kết với xã hội đen: Cựu Chính ủy chi đội Cảnh sát hình sự Cục Công an thành phố Đức Dương là Lưu Học Quân cùng với Trưởng phòng tài vụ thiết bị Lã Bân, Cựu Phó viện trưởng Viện kiểm sát thành phố Thập Phương Lưu Trung Vỹ. Dự án xây dựng nhà máy lọc dầu và sản xuất Polyethylene ở Bành Châu tỉnh Tứ Xuyên vốn từng gây ra biểu tình và bạo động quy mô lớn cũng là một phần của chuỗi lợi ích của nhà họ Chu ở Tứ Xuyên.

Thế lực của nhà họ Chu trong hệ thống tuyên truyền cũng rất khả quan. Có đơn vị truyền thông tiết lộ, người quản lý hệ thống tuyên truyền của Đảng là Ủy viên Ban thường vụ Bộ Chính trị Lý Trường Xuân có bối cảnh thế lực từ Liêu Ninh, ông ta cùng với Lý Xuân Thành từng có mối quan hệ bạn học cùng trường tại Đại học Công nghiệp Quốc phòng Cáp Nhĩ Tân (nay là Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân), trong trận động đất Tứ Xuyên 2008, sự hợp tác về giọng điệu tuyên truyền rất kịp thời và đầy đủ. Mặc dù giới truyền thông lúc đó cũng trải qua trận đại địa chấn, truyền thông nhà nước đối với tình hình đưa tin cứu trợ thiên tai cũng minh bạch và nhanh chóng hơn rất nhiều, nhưng cho đến ngày 2 tháng 6 năm 2008, Lý Trường Xuân dẫn dắt Hồ Cẩm Đào đưa ra chỉ thị quán triệt thực hiện các biện pháp thắt chặt đối với các phương tiện truyền thông đến đưa tin ở khu vực thiên tai ở Đức Dương. Vào thời điểm đó tôi và đoàn quay phim “Nước mắt tung hoành khắp Thiên Phủ sau kiếp nạn” vừa khéo cũng ở Đức Dương, bởi vì tin tức được phong tỏa chặt chẽ, kế hoạch của chúng tôi là thu hình xong những hoạt động tưởng niệm ở “Tết thiếu như 1 tháng 6” đối với các học sinh đã chết thì sẽ gõ thanh la thu binh. Nhưng vào ngày hôm đó 5 người trong tổ quay phim ngay tại Thành Đô đã bị cảnh sát từ Đức Dương đuổi tới và tạm giữ, hơn nữa sau khi trải qua thẩm vấn và ghi chép tới quá nửa đêm, liền ngay lập tức bị trục xuất khỏi Trung Quóc. Có thể thấy, sự hợp tác giữa hai mặt trận chính pháp, tuyên truyền là kín kẽ vô cùng, không có kẽ hở.

Điều này cũng không có gì là kì quái, về sau Bí thư Tỉnh ủy Tứ Xuyên Lưu Kỳ Bảo thăng chức lên Trưởng ban Ban Tuyên truyền Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc kiêm Bí thư Ban Bí thư Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đàm Lực thăng chức trở thành Trưởng Ban truyên truyền tỉnh Hải Nam và Phó tỉnh trưởng. Trưởng Ban tuyên truyền thành phố Thành Đô là Hà Hoa Chương thăng chức trở thành Phó bí thư Thành ủy kiêm Thị trưởng thành phố Toại Ninh, tỉnh Tứ Xuyên. Dưới sự thổi phồng rùm beng của bộ máy tuyên truyền, qua đó nhằm che đậy những “công trình có kết cấu bã đậu” đã bị sụp đổ trong khu vực ảnh hưởng của động đất, càng là đề xuất hình tượng tích cực đứng sừng sững “Trường học Hy Vọng Lưu Hán”. Trong thời gian chưa đến 1 năm thì tỉnh Tứ Xuyên tuyên bố, gần 7000 ngôi trường học bị sụp đổ hoặc hư hại, không có một công trình trường học nào bị sụp do vấn đề chất lượng gây ra. Cho đến rất nhiều công trình Trạm thủy điện trên sông Đại Độ được thi công xây dựng với tiêu chuẩn chống động đất cấp 7, đây là những công trình vốn được nhân vật trọng yếu trong mạng lưới tiền quyền của Chu Vĩnh Khang ở Tứ Xuyên, Bí thư Thành ủy thành phố Nhã An là Từ Mạnh Gia giúp đỡ Chu Bân nhận thầu toàn bộ, kết quả là tới trận động đất ở huyên Lô Sơn địa khu Nhã An vào năm 2013 thì những công trình này một lần nữa lộ ra là những công trình có nền móng và kết cấu bằng bã đậu.

“Thái Tử Đảng” giấu tiền ở Hong Kong

Dựa vào đó, chúng ta không khó để đưa ra nhận xét rằng, sau trận động đất lớn ở Mân Xuyên tỉnh Tứ Xuyên năm 2008, bởi vì sự hèn yếu vô năng của Hồ Cẩm Đào, màn biểu diễn hoa hòe hoa sói không có thực chất của Ôn Gia Bảo, Chu Vĩnh Khang và Lý Trường Xuân với hai hệ thống chính pháp và tuyên truyền sau khi có được sự giúp sức từ phía tài phiệt quân sự Từ Tài Hậu Quách Bá Hùng, đã hô biến đem khu vực bị ảnh hưởng bởi thiên tai từ mục nát hóa thần kỳ. Một phương diện là nhằm che giấu vũng nước đục ngầu bởi hành vi trục lợi của họ trong lĩnh vực chính trị và kinh tế ở Tứ Xuyên, một phương diện khác là lừa dối dư luận, đánh cắp công lao, lôi kéo thế lực thân thích, tiếp tục thăng quan phát tài. Đã hơn 6 năm trôi qua, Những phụ huynh đáng thương đã mất đi con em mình trong trận động đất Tứ Xuyên 2008, cho đến tận hôm nay vẫn không cách nào đòi lại công bằng cho con em của mình, nguyên nhân nằm ở chỗ: “Công trình bã đậu” tại các ngôi trường ở Tứ Xuyên chính là một biểu trưng cho “công trình bã đậu” của chính trị Trung Quốc.

Mạng lưới lợi ích quyền lực của Chu Vĩnh Khang còn vươn ra tới hải ngoại, vươn đến Hoa Kỳ, còn Hong Kong chính là thiên đường offshore của bọn họ nhằm tập trung nguồn tư bản cả ở trong và ngoài nước, sau đó đáp tàu rời sang bờ bên kia thế giới. Ví dụ, vào năm 1999, Công ty Cổ phần trách nhiệm hữu hạn Dầu khí Trung Quốc (PetroChina Company Limited) được tổ chức thành lập, thân tín của Chu Vĩnh Khang là Tưởng Khiết Mẫn (về sau thăng chức làm Chủ nhiệm Ủy ban Quản lý tài sản Quốc gia) giữ chức Chủ tịch hội đồng quản trị và Tổng giám đốc. Tới năm thứ hai, cổ phiếu của công ty này được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York và được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông, ngay lập tức lách mình vào danh sách 10 tập đoàn dầu khí lớn nhất thế giới. Nhà họ Chu bao gồm con gái con trai và họ hàng đều kiếm được đầy bồn đầy bát ở hải ngoại.

Từ Tứ Xuyên tới Hong Kong, liệu chính sách cứng rắn của Bắc Kinh nhằm đàn áp phong trào “Chiếm lĩnh Trung Hoàn” có hay không đưa tới cho chúng ta rất nhiều cảm nghĩ? Từ khi Trung Quốc thành lập các đặc khu kinh tế ở khu vực duyên hải trong những năm 1980 tới chuyến “Tuần du phương Nam” của Đặng Tiểu Bình năm 1992, Hong Kong liền trở thành cây cầu nối tới căn phòng chứa vàng của tầng lớp Thái tử đảng, là trạm công tác trung chuyển để các công ty quốc doanh và Thái tử Đảng vốn độc quyền các lĩnh vực tài chính, bảo hiểm, thương mại nhằm khai thác tài phú của Trung Quốc Đại Lục, rồi trạm trung chuyển này các quả đầu chính trị và tư bản thân hữu cuốn gói tài sản tẩu tán tới các trung tâm tài chính hải ngoại. Từ Tập Cận Bình đến Ôn Gia Bảo, từ Đặng Tiểu Bình tới các nguyên lão khác, tất cả đều đâm sâu gốc rễ, cành lá giao thoa đan xen nhau ở Hong Kong. Phong trào “Chiếm lĩnh Trung Hoàn” động vào chính là bầu sữa của Thái tử Đảng, làm nguy hại đến “Giấc mộng Trung Hoa” được xây dựng nền từ những công trình bã đậu của chính quyền. Do vậy, chúng ta có thể nói một cách chắc chắn rằng, mặc dù Tập Cận Bình đã đánh đổ được lão hổ Chu Vĩnh Khang, nhưng ông ta sẽ không hề một lần nữa xem xét lại, thanh lý những “Công trình có kết cấu từ bã đậu” ở Tứ Xuyên, bởi vì chí hướng nam nhi của ông ta hướng tới chính là nhằm cứu vãn đảng quốc đang ở trong thời khắc nguy cấp. Cùng một đạo lý, Tập Cận Bình càng sẽ không thể nào nhượng bộ dù chỉ là nửa bước đối với Hong Kong, bởi vì, “Cách mạng dù vàng” đã động chạm tới những “công trình có kết cấu bã đậu” theo mô hình Trung Quốc được xây dựng nên bởi ảo tưởng “Sự trỗi dậy của siêu cường”! Nếu như Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong không phải là một Lương Chấn Anh cùng nhau làm việc ác, vậy thì ai sẽ vì “Thái tử Đảng” đứng canh giữ kho vàng ở Hong Kong đây? Mặc dù học sinh ở Tứ Xuyên và sinh viên ở Hong Kong bị ngăn cách bởi thời đại, nhưng điều bất hạnh chung là họ đều trở thành vật hy sinh cho cùng một công trình có nền móng được làm từ bã đậu.

9.6：Tình hình chính trị Trung Quốc biến đổi: Đánh giá và dự đoán

(2015.01.20）

Con người trước hết là động vật xã hội, thứ hai, con người lại là động vật chính trị, đồng thời còn là động vật kinh tế. Nhưng đặc điểm cơ bản nhằm phân biệt chúng ta và động vật, đó là con người là động vật tư tưởng. Chúng ta trong mọi thời khắc đều đang quan sát môi trường xã hội, chính trị, kinh tế, chịu trách nhiệm cá nhân và thực hiện các vai trò khác nhau để đạt được sự theo đuổi tối đa hóa về sự an toàn, phúc lợi, vinh dự. Do đó, mỗi người chúng ta đều là người đưa ra quyết định, không ngừng đưa ra đánh giá và lựa chọn quyết định ở các tầng diện từ vi mô đến vĩ mô. Để phục vụ cho tất cả những người đưa ra quyết sách, xuất phát từ những nghiên cứu cá nhân của tôi trong cuốn sách này, tôi cố gắng hoàn thành dự báo tổng thể về môi trường chính trị, xã hội Trung Quốc trong ngắn hạn và trung hạn.

Trục thời gian: từ năm 2008-2018

Đánh giá và dự đoán của tôi ở đây bao trùm một trục thời gian 10 năm từ 2008-2018. Xu hướng chính trị, xã hội trong 3 năm tới, 5 năm tới thực ra là được quyết định bởi những thay đổi mang tính kết cấu của hệ thống quản trị, hành vi cá nhân của người dân và chiến lược của tầng lớp trí thức tinh anh đã làm trong 7 năm qua.

Tại sao tôi lại chọn điểm bắt đầu là năm 2008? Theo thời gian trôi qua, tương lai không ngừng được chứng minh, năm 2008 là một năm quan trọng của Trung Quốc trong thế kỷ 21, cũng là một năm mang tính lịch sử đánh dấu Đảng Cộng sản Trung Quốc đi từ hưng thịnh đến suy bại không thể nghịch chuyển. Các sự kiện chính trị khác nhau xuất hiện trong năm 2008 cũng cung cấp một khuôn mẫu, cơ chế động lực và phương hướng thay đổi của Trung Quốc trong tương lai. Các sự kiện chính trị lớn trong mấy năm sau về cơ bản đều tuân theo quỹ tích mô thức của năm 2008 để diễn giải và suy lí.

Mô thức biến động của năm 2008 bao gồm:

(1)Thảm họa. Vào tháng 1 năm đó ở phương Nam có “bão tuyết”, tháng 5 thì có “Động đất Mân Xuyên”, tất cả đều đưa tới khủng hoảng xã hội và thúc đẩy kháng nghị xã hội (rõ rệt nhất là phụ huynh của các học sinh trong vùng thiên tai động đất biểu tình kháng nghị “Công trình trường học và nhà kí túc xá có kết cấu bằng bã đậu”). Người dân có nghi ngờ về năng lực cầm quyền của chính phủ. Tiếp sau đó là trận động đất Ngọc Thụ tỉnh Thanh Hải ( năm 2010), trận sạt lở đất đá ở Chu Khúc tỉnh Cam Túc (năm 2010), trận động đất Lô Sơn, Nhã An tỉnh Tứ Xuyên (năm 2013), động đất Lỗ Điện và hỏa hoạn ở Shangri-La năm 2014 vân vân tất cả đều có khả năng trở thành điểm bùng nổ xung đột xã hội.

(2) Xung đột dân tộc thiểu số. Sự kiện “14 tháng 3” ở Lhasa, Tây Tạng đã phản ánh sự bất mãn của các khu vực biên giới Trung Quốc cũng như đưa ra thách thức đối với sự trọn vẹn về lãnh thổ của Trung Quốc trong tương lai. “Sự kiện ngày 5 tháng 7” ở Tân Cương (2013), sự kiện người Uyghur dùng dao chém người ở nhà ga Côn Minh và Trường Sa tỉnh Hồ Nam (2014), hơn 130 vụ tự thiêu của người Tạng kể từ năm 2009 đều sẽ trở thành những sự kiện nhạy cảm đe dọa sự thống trị của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

(3) Khủng hoảng kinh tế đã dẫn tới những chấn động và thay đổi về chính tri xã hội. Cuộc khủng hoảng nợ dưới chuẩn ở Hoa Kỳ năm 2007, cơn bão khủng hoảng tài chính và khủng khoảng kinh tế toàn diện nổ ra vào năm 2008 ở các quốc gia Phương Tây đã đưa đến những cú sốc cho nền kinh tế định hướng xuất khẩu của Trung Quốc. Hàng chục triệu lao động nông dân nhập cư đã buộc phải về quê vì các công xưởng thiếu việc làm và phá sản trên quy mô lớn, sản sinh ra các vấn đề xã hội trên quy mô lớn. Đặc biệt là những mâu thuẫn và bất mãn ở nông thôn đã được kích thích mạnh mẽ hơn dưới áp lực tài chính buộc chính phủ phải “rào đất bán đất”, trở thành vườn ươm mầm cho “các sự kiện mang tính tập thể” ở nông thôn.

(4) Chuyển đổi dân chủ được khởi động từ phe cải cách. Phong trào “Hiến chương 08” được khởi xướng bởi Lưu Hiểu Ba, Trương Tổ Hoa đã đưa ra một phương án chuyển đổi dân chủ hóa toàn diện đối với chính thể chuyên chế Trung Quốc, mang đến một phác họa tương lai Trung Quốc toàn diện với nền tảng lý luận chủ đạo là tự do dân chủ, cũng cung cấp một phương án dự phòng mang tính hệ thống với các đảng đối lập nhằm thay thế đảng cộng sản. Lưu Hiểu Ba đã giành được giải Nobel Hòa Bình, trở thành một ngọn cờ cho trận doanh tự do dân chủ. Sau đó, sự xuất hiện của Cách mạng hoa Nhài cùng sự bắt bớ đàn áp trên quy mô lớn của chính phủ Trung Quốc, nghệ thuật trình diễn của Ngải Vị Vị, những người bảo vệ quyền công dân bị đàn áp (ví dụ như Trần Quang Thành chạy trốn vào bên trong Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Bắc Kinh), “Phong trào xã hội công dân mới” của Hứa Chí Dũng bị đàn áp, cũng như “Phong trào chiếm lĩnh Trung Hoàn” và “Cách mạng Dù” ở Hong Kong trong các năm 2014, 2015 đều có thể coi là sự tiếp nối của các phong trào tự do dân chủ.

(5) Tranh giành quyền lực bên trong nội bộ cao tầng Đảng Cộng sản Trung Quốc, đặc biệt là mưu đồ đảo chính của thành phần “Tân Tả phái Maoist”. Cuối năm 2007 Bạc Hy Lai thăng chức trở thành Ủy viên Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, giữ chức Bí thư thành ủy Trùng Khánh. Năm 2008 ông ta lấy Trùng Khánh làm căn cứ địa, đề xướng “Mô hình Trùng Khánh”, dùng một loạt hình thức như “xướng hồng đả hắc”, bắt đầu tự xưng là lãnh tụ “Tân Tả phái”, ý đồ đánh canh bạc tìm kiếm một vị trí tiếp nhận quyền lực chính trị trong tương lai. Sau đó với sự kiện Vương Lập Quân chạy trốn vào bên trong Lãnh sự quán Hoa Kỳ ở Thành Đô, Bạc Hy Lai và vợ Cốc Khai Lai bị bắt giam, xét xử, tập đoàn Chu Vĩnh Khang dưới chủ trương “đánh cả ruồi lẫn hổ” được đề xướng bởi Tập Cận Bình đã bị hốt ổ bởi tội danh tham nhũng vân vân đây đều là xung đột quyền lực nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc giữa “Tân Tả phái” và Tập Cận Bình.

(6) “Các công trình thể diện” tốn tiền ngân khố gây phiền nhiễu người dân của chính phủ đã dẫn tới sự bành trướng quá độ của đế quốc từ đó dẫn tới suy bại. Tổng chi phí cho Thế vận hội Bắc Kinh 2008 với từ phía chính quyền lên tới 42 tỉ USD đã vượt quá tổng mức chi phí đầu tư cho tất cả các thế vận hội trước đó cộng lại. Đây là một biện pháp mang tính cứu vãn đảng quốc trước tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng về tính chính danh của Đảng Cộng sản Trung Quốc, nhưng chi phí phải trả quá cao của nó đã làm hao phí hết những tích lũy có được sau 30 năm tăng trưởng kinh tế, hơn nữa đã để lại rất nhiều công trình “Bạch Tượng[9]“. Tiếp đó là các sự kiện như Triễn lãm Thế giới Thượng Hải, Á Vận Hội Quảng Châu 2010, Thế vận hội sinh viên thế giới (Thâm Quyến 2011) vân vân tất cả đều là những sự kiện vứt tiền vô ích, chỉ tính tới lợi ích hư giả của đảng quốc, bỏ qua những lợi ích dân sinh. Mà tham nhũng đằng sau những công trình thể diện càng là đưa tới nguy cơ khủng hoảng, ví dụ như sự cố đường sắt cao tốc Ôn Châu (năm 2011)…

(7) Các sự kiện xung đột xã hội bất ngờ gây ra “hiệu ứng bươm bướm”, thúc đẩy các sự kiện bạo loạn xã hội vô trật tự và không thể ước đoán. Trong ngày kỷ niệm thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc 1 tháng 7, “đao khách” Dương Giai một mình một dao xông vào trụ sở Cục Công an Tĩnh An thành phố Thượng Hải, tấn công hưn 10 cảnh sát cốt cán ở đâu, tạo thành hậu quả 6 người chết 5 người bị thương. Tháng 9 cùng năm, sự kiện “Sữa bột Tam Lộc nhiễm độc” bị đưa ra ánh sáng, 300 nghìn người bị ảnh hưởng, hàng nhìn trẻ em sơ sinh mắc bệnh, 6 người chết, không những dẫn tới hành động phản kháng của phụ huynh, nó cũng để cho người Trung Quốc không khỏi sản sinh nghi ngờ và lo lắng đối với vệ sinh an toàn thực phẩm của nước này. Về sau với các sự kiện “Dầu cống[10]“, sự kiện “Sủi cảo nhiễm độc” xuất khẩu sang Nhật Bản (năm 2008-2009), sự kiện chất độc Sudan Red G (năm 2011), đồ chơi nhiễm độc xuất khẩu sang Hoa Kỳ, đồ ăn dành cho thú cưng chứa chất độc (năm 2012) vân vân tất cả đều làm mất danh tiếng đối với các nhãn hiệu thực phẩm Trung Quốc. Sự kiện dẫm đạp đám đông tại buổi lễ đón năm mới dương lịch 2015 tại Bến Thượng Hải gây thương vong hơn 100 người, gây ra chấn động trong giới quan trường. Những sự kiện này về sau tiếp tục diễn biến, hơn nữa có khả năng trở thành điểm dẫn nổ cho những khủng hoảng về chính trị và xã hội. Là quốc gia có dân số lớn nhất thế giới, mức độ đô thị hóa của Trung Quốc đã vượt qua mức 50%, khủng hoảng an ninh công cộng ở thành thị đang ngày càng tăng tốc.

(8) Ma sát giữa Trung Quốc và môi trường quốc tế đang tăng lên, sự mất lòng tin giữa Trung Quốc và quốc tế đang trở thành nguồn cơn của khủng hoảng. Bất luận là từ chuyện hành trình rước đuốc Olympic trên toàn cầu bị ngăn trở, hay là sự kiện Lhasa, sự kiện Vương Lập Quân, Cốc Khai Lai, hay là sự kiện xuất khẩu các sản phẩm nhiễm độc ra nước ngoài, hay việc chủ nhân giải Nobel Hòa Bình Lưu Hiểu Ba bị kết án tù nặng, cũng như Trung Quốc gặp cơn bão khủng hoảng tài chính, tất cả đều cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa Trung Quốc và hoàn cảnh quốc tế. Trong thời gian 6 năm qua, “Phong trào Hoa Nhài”, “Chiếm lĩnh phố Wall”, công bố thông tin mật WikiLeaks và sự kiện Edward Snowden, tất cả đều đưa tới cho chính phủ Trung Quốc những nguy cơ không dự đoán trước. Môi trường quốc tế có lợi trong những ngày đầu của cải cách mở cửa đang dần biến thành bất lợi, thậm chí đưa tới môi trường quốc tế không hữu hảo. Màn đánh bạc của giới tư bản quốc tế đối với Trung Quốc đã đi vào giai đoạn cuối, dòng chảy tư bản (nguồn vốn Trung Quốc và nước ngoài) bắt đầu ồ ạt rời khỏi Trung Quốc, chạy sang các quốc gia Châu Âu Hoa Kỳ và cùng các quốc gia đang phát triển mà dẫn đầu là Ấn Độ, Mexico, Brazil. Căng thẳng giữa Trung Quốc và các quốc gia Phương Tây, Trung Quốc và Nhật Bản, Trung Quốc và các quốc gia láng giềng (đặc biệt là các quốc gia Đông Nam Á và Ấn Độ) đều trở thành những biến số lớn đối với chính trị Trung Quốc. Khả năng xảy ra xung đột quân sự giữa Trung Quốc đối với Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh ( NATO và Liên minh Châu Á Thái Bình Dương) đăng tăng cao.

Tập Cận Bình có hay không hoàn thành nhiệm kỳ thứ nhất?

Xuất phát từ những nguyên nhân kể trên, đã có những nhân vật “thái tử đảng” với địa vị rất cao ở Trung Quốc thông qua những người đại diện đã cho rằng, Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo đang chơi trò “chuyền tay nhau quả bom hẹn giờ”, quả bom hẹn giờ này đang có thể phát nổ bất cứ lúc nào. Tập Cận Bình sau khi lên nắm quyền có hay không rút đi đoạn dây dẫn nổ của “bom hẹn giờ”? Một mặt, Tập Cận Bình xuất hiện với tư thái của nhà lãnh đạo mạnh mẽ, dường như đưa đến cho người ta một hy vọng về sự thay đổi; nhưng ở một mặt khác, Tập Cận Bình lại ra tay ở mọi phương hướng, tạo dựng kẻ thù ngay cả trên trường quốc tế, đưa tới sự đối kháng và hao mòn hết quyền lực của ông ta. Bởi vì Tập Cận Bình không chỉ dọn sách thế lực “Tân Tả phái” với đại diện là Bạc Hy Lai, ông ta còn tùy tiện bắt giữ các phần tử trí thức phe tự do cũng như lãnh tụ bất đồng chính kiến trên mạng internet; vừa tiến hành “thanh trừ phe phái bằng hình thức chống tham nhũng” đối với tầng lớp quan chức tinh anh tham nhũng, lại không ngừng tiến hành đàn áp tàn nhẫn đối với tầng lớp dân nghèo khiếu kiện tập thể, do vậy chúng ta không cách nào để nhận định rằng ngoài những chính sách nhằm duy trì quyền lực tự thân, thì Tập Cận Bình còn có những chính sách mới nào đó mang tính cương lĩnh, thực chất nữa hay không. Sự đồng thuận và kỳ vọng của người dân và tầng lớp trí thức tinh anh dành cho ông ta đang nhanh chóng mất đi. Đối mặt với sự tẩy chay và thậm chí là phản kháng (thậm chí có thể xuất hiện dưới hình thức đảo chính quân sự) cũng như sự xa rời của lòng dân, chúng ta rất khó khẳng định Tập Cận Bình có thể hay không ngồi yên ổn ở vị trí cao, hoàn thành hết hai nhiệm kỳ hay không.

Với các đặc trưng và xu thế chủ yếu về chính trị và môi trường chính trị hiện nay, chúng ta có thể từ 5 phương diện gồm ý thức hệ và tư tưởng, chế độ, nhân sự quan chức chính quyền, lực lượng đối lập, lực lượng chính trị quốc tế để tiến hành phân tích.

Thứ nhất: Sau khi kết thúc cuộc cách mạng với ý thức hệ chủ nghĩa cấp tiến “Lấy đấu tranh giai cấp làm cương lĩnh” của Mao Trạch Đông, Trung Quốc trải qua giai đoạn chủ nghĩa thực dụng của Đặng Tiểu Bình, giai đoạn chủ nghĩa công lợi mang với ý thức quốc tế của Giang Trạch Dân, cùng giai đoạn chủ nghĩa hợp tác kèm theo ý thức bản địa hẹp hòi của Hồ Cẩm Đào. Trong thời kỳ cầm quyền của Tập Cận bình, những ý thức hệ đã từng bị lãng quên bắt đầu được làm nóng trở lại, ý chí của quyền lực chuyên chế được bành trướng, Đảng Cộng sản Trung Quốc tiến thêm một bước ôm lấy chủ nghĩa dân tộc mang tính công kích, bài ngoại. Đồng thời đề xướng một loạt khái niệm cốt lõi như “Siêu cường quật khởi”, “Mô hình Bắc Kinh”, “Giấc mộng Trung Quốc”, “Tính đặc hữu Trung Quốc”, ” Nước Mỹ khủng hoảng”, “Phương Tây suy bại”, “Thế Kỷ Trung Quốc”, trong hệ thống chính trị kinh tế quốc tế toàn cầu hóa, đưa ra những khái niệm về giá trị quan và chính sách thực tiễn của chủ nghĩa toàn trị. Thông qua một loạt các phương thức như “viện trợ nước ngoài”, “đầu tư”, “chiến lược tuyên truyền các giá trị Trung Quốc ra bên ngoài” cùng với “Học viện Khổng Tử”, Trung Quốc cố gắng tranh đoạt quyền diễn ngôn đối với dư luận quốc tế, sản xuất hàng loạt “định chế hiện thực” (mediated reality), cách ly sự lưu thông tự do của thông tin trong và ngoài Trung Quốc, tiến hành “tẩy não” đối với người dân trong nước, nhồi nhét vào đó các giá trị về chủ nghĩa toàn trị. Người Trung Quốc, đặc biệt là những thanh thiếu niên sinh sau thời điểm thảm sát Thiên An Môn 1989, họ có một “phức cảm tâm lý từ tự ti đi tới tự đại” một cách mãnh liệt đối với thế giới. (Inferiority-superiority complex).

Thứ hai: Bản thân là một nhân vật đại biểu cho “thái tử Đảng”, “hồng nhị đại”(thế hệ con cháu của các lãnh đạo cấp cao nhất trong Đảng Cộng sản Trung Quốc), đồng thời dựa vào khối tài nguyên và nguồn lực của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, ý chí quyền lực của Tập Cận Bình đã thoát khỏi bóng ma tâm lý của “Đại Cách Mạng Văn Hóa” mà Đặng Tiểu Bình từng gặp phải, ý chí quyền lực này dưới sự chống đỡ của “kỳ tích Trung Quốc” đang không ngừng cấp tốc bành trướng. Sau khi điều chỉnh, tích hợp lại ý thức hệ của Đảng Cộng sản, ông ta càng là đưa ý chí chính trị lũng đoạn quyền lực của đảng quốc đi về hướng tuyệt đối hóa. Thể chế chính trị Trung Quốc càng đi về hướng chuyên chế, hệ thống quyết sách quyền lực tập trung vào tay cá nhân. Tập Cận Bình đã thành công tiến hành một cuộc “Đảo chính Hiến pháp”, lật đổ Hiến pháp 1982 với chế độ thủ tướng chịu trách nhiệm trước Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc, vị trí nguyên thủ quốc gia vốn chỉ là vị trí quyền lực không có thực quyền và được lãnh đạo tập thể. Thông qua hình thức thành lập các Ủy ban (đặc biệt à Ủy ban An ninh quốc gia), Tập Cận Bình đã thực hiện được mô hình “Ủy ban/ tiểu tổ quản trị quốc gia”, thậm chí để cho Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc, Quốc vụ viện và Ban bí thư đều bị thu gọt gần hết quyền lực. Thể chế chính trị đi về hướng “quốc gia ở trạng thái khẩn cấp”. Dưới sự tuyên truyền xuyên tạc bẻ cong thế giới bên ngoài, thổi phồng sự thù địch của thế giới bên ngoài đối với Trung Quốc, tăng cường tuyên truyền ý thức hệ kẻ thù trong nước, nguyên thủ quốc gia nhận được càng nhiều quyền uy cũng như quyền tự do quyết định hơn, quy định nhiệm kỳ (không vượt quá 2 nhiệm kỳ, tổng cộng 10 năm) có khả năng bị phá vỡ. Thể chế nguyên thủ suốt đời của Tập Cận Bình rất có thể là xu thế của tương lai.

Thứ ba: Đặc trưng chủ yếu nhất của quan trường Đảng Cộng sản Trung Quốc hiện này là “trí thức thanh niên quản trị quốc gia”(Tức là đất nước được quản trị bởi thế hệ thanh niên trí thức đã từng bị tống về nông thôn, miền núi vùng sâu vùng xa trong Cách Mạng Văn Hóa). Đại đa số quan chức cấp cao ở Trung ương và cấp tỉnh đều có độ tuổi từ 55-60, bọn họ đều đã từng xuống nông thôn, có rất nhiều người từng tham gia quân đội, trong quá tình này họ gia nhập đảng và được đề bạt. Nhóm người này trưởng thành và cố định hóa tư duy của họ đúng vào thời kỳ mà độc tính của chính quyền Đảng Cộng sản phát tác mạnh nhất (các phong trào “Chống phái hữu”, “Đại nhảy vọt”, “Nạn đói lớn”, “Đại cách mạng văn hóa”), thông qua cơ chế loại bỏ ngược, đã bồi dưỡng lên một thế hệ với các đặc trưng như giỏi về quan sát sắc mặt và hành vi lời nói, tâng bốc nịnh nọt, âm hiểm giảo hoạt, tự tư tự lợi. Đạo đức, kiến thức và tinh thần của đám quan chức này hết sức thấp kém, hệ thống quan chức càng thêm tham nhũng, trục lợi quyền lực càng có thêm tâm thái ngày tận thế. Tố chất cán bộ thấp kém đặc biệt thể hiện ở những thói quen xấu của tầng lớp dưới trong xã hội, ví dụ như đắm chìm trong ăn uống chơi bời bao gái cờ bạc, xử sự kiêu ngạo, thiếu đi tinh thần phản tỉnh bản thân, hoàn toàn từ bỏ tâm linh. Chủ nghĩa hưởng lạc và chủ nghĩa phản trí thức trở thành hai đặc trưng lớn nhất trong chốn quan trường.

Thứ tư: Hủ bại trong giới quan trường Trung Quốc đã dẫn tới việc quan chức trúng độc tập thể, bọn họ hoàn toàn phớt lờ đi những đau khổ của đại đa số người dân, đem việc phung phí thịt rượu vẩy khắp đất trời xem đó là “Cuộc sống Tiểu Khang” mà người dân Trung Quốc bình thường đều có thể được hưởng thụ. Sự đồng tình và cảm thông của quan chức chính quyền đối với những khó khăn của người dân gần như không còn tồn tại. Dưới sự đưa đường dẫn lối của chính sách “Để một bộ phận quan chức giàu lên trước tiên”, những kẻ chiến thắng yên lòng mát dạ tiếp nhận và nỗ lực thúc đẩy chủ nghĩa xã hội Darwin. Mâu thuẫn giữa chính quyền và người dân ngày càng gay gắt, xung đột quan chức dân chúng ngày càng gia tăng, bạo lực và lực phá hoại ngày càng tăng cao. Sự phản kháng tiêu cực cũng như phản kháng tích cực tăng lên. Sự phản kháng của các đoàn thể tôn giáo tinh thần cũng như quần thể người dân ở khu vực biên giới đặc biệt nổi bật. Chúng ta đã nhìn thấy được, những tín đồ Pháp Luân Công, tín đồ Phật Giáo Tây Tạng, người Hồi (đặc biệt là người Uyghur theo đạo Islam), Giáo hội Công giáo không được thừa nhận ở khu vực các tỉnh duyên hải và trong nội địa, tất cả đều đã trở thành những khu vực di biệt hóa. Trong khí đó thì phong trào dân chủ 1989, phong trào bảo vệ quyền lợi và phong trào thành lập đảng phái độc lập ở thời điểm chuyển giao giữa 2 thiên niên kỷ (Đảng Dân chủ Trung Quốc, Đảng Dân chủ Tự do Trung Quốc vân vân), phong trào “Hiến chương 08” vào năm 2008 và những năm gần đây với “Phong trào Công dân mới” đã tạo ra từng nhóm từng nhóm lãnh tụ đối lập. Ở Đài Loan và Hong Kong, các lực lượng chủ trương thoát ly khỏi Trung Quốc Đại Lục cũng đang tạo ra những phong trào xã hội trên quy mô lớn. Tính chính danh hợp pháp của Đảng Cộng sản Trung Quốc đang gặp phải sự hoài nghi và phá vỡ theo mọi hướng, những thay đổi lớn về xã hội và chính trị Trung Quốc đang trải qua những thay đổi về chất nhanh chóng, nhằm chuẩn bị cho những đột biến không thể tránh khỏi.

Thứ năm: Đảng Cộng sản Trung Quốc công khai hóa sự khiêu chiến đối với trật tự tự do dân chủ thế giới, mối quan hệ giữa Trung Quốc và thế giới sẽ ngày càng căng thẳng. Sự tích lũy và lan truyền độc tính của chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc có liên quan tới chính sách của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc. Cụ thể mà nói, chính sách “Tình đơn phương” (với lối suy nghĩ rằng thị trường tự do sẽ đem lại tự do dân chủ) của chính phủ Cliton cùng “Chính sách hòa hoãn” (chủ yếu là kể từ sau cuộc chiến chống khủng bố quốc tế được phát động năm 2001 cùng chính sách cắt giảm thuế để cứu thị trường nội địa) của chính phủ Bush đã trở thành chính sách nuôi ong tay áo, để cho chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc có cơ hội phát triển thế lực trên trường quốc tế. Nhưng từ sau năm 2008, đi cùng với sự phục hồi các nghành sản xuất chế tạo của các quốc gia Phương Tây, nguồn tư bản Phương Tây bắt đầu chảy trở về nội địa hoặc chuyển hướng sang Ấn Độ và các quốc gia Mỹ La Tinh, mâu thuẫn giữa giới tư bản phố Wall và Đảng Cộng sản Trung Quốc bắt đầu thể hiện rõ (Khủng hoảng nợ thứ cấp, chiến tranh tiền tệ, chính phủ Hoa Kỳ điều tra các công ty tài chính Phố Wall thuê mướn nhân viên là các “Thái tử đảng”, công ty Alibaba của Jack Ma bán hàng giả), các quốc gia Phương Tây cũng như các liên minh dân chủ đã bắt đầu có sự thay đổi thái độ trong mối quan hệ với Trung Quốc. Những hành động cấm vận và tẩy chay của Hoa Kỳ trong thương mại với Trung Quốc (đối với lốp xe hơi, tấm pin mặt trời, phản đối những vụ mua bán sát nhập chiến lược, điều tra tập đoàn Hoa Vi vân vân), Học viện Khổng Tử bắt đầu bị nghi ngờ và bỏ rơi (Đại học Chicago, Đại học bang Pennsylvania, Đại học Stockholm, khu đại học Toronto đều đã đóng cửa Học viện Khổng Tử), tầng lớp quyết sách Hoa Kỳ kêu gọi trực diện đối mặt với những thách thức từ Trung Quốc vân vân, tất cả đều cho thấy môi trường quốc tế đang xảy ra những dịch chuyển.

Thứ sáu: Chính trị Trung Quốc đang gia tăng tính không thể dự đoán và tính rủi ro, có bốn loại khả năng.

(1) Chính phủ vô năng bất tài (biểu hiện ở việc thành tích cầm quyền kém cỏi, những việc xấu thì vô số) tiếp tục tạo nên sự lở loét ở mọi phương diện đối với xã hội Trung Quốc, đặc biệt là sự hiếm hoi của đạo đức lương tâm cũng như nguồn tài nguyên này đang ngày càng mất đi, hình thành nên một Trung Quốc tội phạm hóa toàn diện, cũng chính là một “quốc gia thất bại” với quy mô khổng lồ.

(2) Tiếp tục phản động chống lại tiến bộ xã hội và phát xít hóa rất có thể sẽ là phương hướng tiếp tục được áp dụng nhằm chỉnh hợp, quản trị Trung Quốc, nhưng nó sẽ tạo ra một “Cường quốc siêu lưu manh”. Bởi vì việc áp dụng phương thức phát xít hóa chính quyền sẽ rất tốn kém về mặt chi phí chế độ, thời gian để duy trì nó nhất định là không quá dài. Ví dụ, hiện tại thì kinh phí hằng năm nhằm duy trì ổn định xã hội của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã vượt qua chi tiêu quốc phòng, một mặt nó cho thấy rằng chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc đang triển khai một cuộc nội chiến nhằm chống lại người dân của nó, mặt khác cũng bộc lộ tính không bền vững của nó.

(3) Chính biến cung đình hoặc đảo chính quân sự. Hai nhân tố quyết định khả năng dẫn tới chính biến cung đình Trung Quốc: Một là, nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc không phải là hoàn toàn không có lực lượng tiến bộ muốn thay đổi. Hai nhà lãnh đạo Hồ Diệu Bang và Triệu Tử Dương cho rằng nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc chúng ta có khẳ năng xuất hiện nhân vật theo mô hình cải cách như Gorbachev. Trong khi đó thì sự kiện Lâm Bưu và việc đập tan “Bè lũ Bốn tên” cũng là hai ví dụ cho sự thành công và thất bại. Hai là, các nhà lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc thường là có tố chất về đạo đức tâm lý thấp kém. Nếu như cuộc sống của họ rơi vào trong cảnh lo lắng và bất an, việc áp dụng các biện pháp phi lý tính trở thành điều có khả năng xảy ra. Khi mà phong trào “Chống tham nhũng” ngày càng lộ rõ là thủ đoạn thanh trừng phe phái, loại bỏ đối thủ chính trị, chúng ta có thể đặt ra giả thiết, những người từng nắm giữ các chức vụ quan trọng cũng như nguồn lực con người trong hệ thống chính trị pháp luật, quân đội như Bạc Hy Lai, Chu Vĩnh Khang, Từ Tài Hậu, Lệnh Kế Hoạch cùng với dã tâm như vậy sẽ không ngồi yên chịu chết. Tài sản và tính mạng của họ khó được đảm bảo, bản thân và người nhà của họ đều rơi vào kết cục bi thảm như vậy chắc chắn sẽ là sự nhắc nhở cho một số nhân vật chính trị khác. Bất luận là ra tay trước để kiểm soát tình hình hay ra tay sau để chống đỡ, sự tranh giành quyền lợi nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ gia tăng mức độ bắt nhịp với những màn tranh đấu quyền lực và trò chơi thắng thua có tổng bằng không.

(4) Quẩn chùng khởi nghĩa và cách mạng dân chủ. Hiện tại mỗi năm có tới 100 nghìn (bởi vì chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc phong tỏa tin tức, có nhà nghiên cứu cho rằng gần đây một hai năm thì con số này đã đạt tới 200 nghìn vụ) sự kiện phản kháng tập thể, đây chính là một loại khởi nghĩa toàn dân. Có thể nói, nhìn từ góc độ khí thế tâm lý của quần chúng mà nói, Trung Quốc đã bước vào thời kỳ đêm trước của cách mạng. Cách mạng chưa nổ ra, chủ yếu là bởi vì Đảng Cộng sản Trung Quốc đã bóp chết bất cứ lực lượng bên ngoài thể chế nào có tính tổ chức, tạo ra một trạng thái nguyên tử hóa chia tách và gây mất tin tưởng lẫn nhau của người dân, điều này dẫn tới việc lực lượng đối lập còn không cách nào thiết lập được một nền tảng mang tính tổ chức hóa, có kết cấu rõ ràng, lực lượng đối lập còn lâu mới có thể hoàn thành việc thành lập đảng phái. Nhưng mà, hiện tại đã bắt đầu sản sinh những lực lượng có tổ chức bên ngoài thể chế Đảng Cộng sản Trung Quốc, ví dụ, phong trào “Hiến chương 08”, phong trào “Công dân mới”, các đoàn thể dân oan khiếu kiện, tổ chức của Pháp Luân Công, giáo hội Công giáo ngầm hoặc các giáo hội Công giáo gia đình, hệ thống Phật giáo Tây Tạng, lực lượng dân chủ hải ngoại và lực lượng đối lập (Đảng Dân chủ Trung Quốc), trong không gian mở ở Đài Loan và Hong Kong tồn tại các lực lượng có tính tổ chức vân vân. Khả năng một bộ phận trong số họ tập trung lực lượng thành lập đảng phái đang tăng lên, hơn nữa có khả năng trong tương lai 3-5 năm sẽ trở thành hiện thực.

Những phân tích về chính trị học kinh tế về môi trường kinh tế

Xu hướng chính trị kinh tế Trung Quốc trong tương lai sẽ được kết hợp bởi một số nhân tố phát triển rõ ràng sau:

Thứ nhất: mô hình phát triển kinh tế dưới sự chỉ đạo mạnh mẽ của nhà nước sẽ tiếp tục phát triển, tác dụng chủ đạo của nhà nước tiếp tục sẽ được tăng cường, nhưng “công năng phát triển” của nó sẽ bị suy yếu, trong khi đó hành vi trục lợi quyền lực và cướp đoạt sẽ tiếp tục tăng lên. Bởi vì “Giai cấp mới” dưới sự chủ đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã hoàn thành chuyển đổi quả đầu, tập đoàn lợi ích thiết thân được tạo ra trong thời gian một thế hệ trước – tập đoàn tư bản thân hữu Đảng Cộng sản Trung Quốc đã lũng đoạn những nghành nghề mang tính huyết mạch quốc gia như: gang thép, hóa chất, hóa dầu, năng lượng, khoáng sản, sản xuất vũ khí, thông tin viễn thông, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, máy tính và mạng internet, viễn thông di động, điện ảnh giải trí vân vân. Quá trình lũng đoạn này sớm muộn sẽ dẫn tới tình trạng “kinh tế nhà nước mạnh kinh tế tư nhân thoái hóa”, cũng sẽ tạo thành áp lực chính trị và kỳ thị đối xử công khai đối với các doanh nghiệp nước ngoài (có thể được thể hiện trong những chuẩn mực hành vi gia nhập thị trường, cũng có thể được thể hiện bằng một loạt các lí do như an ninh quốc gia, phạm tội hình sự và trật tự trị an nhằm quấy nhiễu doanh nghiệp nước ngoài và bài xích họ rời khỏi thị trường).

Thứ hai: Bởi vì vận may của nền kinh tế Trung Quốc đã chấm dứt, về tổng thể là đang đi xuống dốc, điều này đối với các doanh nghiệp dân doanh và doanh nghiệp nước ngoài, cơ hội tìm kiếm lợi nhuận và không gian phát triển ngày càng thu nhỏ. Trong khi đó thì đấu đá chính trị nội bộ không ngừng tăng lên, nó cũng sẽ khiến cho môi trường làm ăn của các doanh nghiệp tư doanh, doanh nghiệp nước ngoài trong môi trường không minh bạch và không có pháp trị sẽ trở nên khó khăn. Điều đặc biệt quan trọng là sự an toàn cá nhân của các nhà doanh nghiệp lẫn doanh nghiệp nước ngoài sẽ phải chịu nhiều tác động tổn thương từ chính quyền và xã hội (ví dụ như bắt giữ, sử dụng nhục hình và bắt cóc vân vân).

Thứ ba: Dòng tiền chảy ra nước ngoài, các công trình xây dựng cơ bản bộc lộ ngày càng nhiều “công trình đậu phụ”, lợi tức dân số[11] đang biến mất, khan hiếm về sức lao động và chi phí sản xuất tăng lên, dân số lão hóa, môi trường sống bị đầu độc, nguồn tài nguyên tự nhiên cạn kiệt, chảy máu chất xám đang tiếp tục, tất cả đều có khả năng đưa Trung Quốc rơi vào “Bẫy thu nhập trung bình”.

Thứ tư: sự hủ bại của quan chức cùng sự lan tràn của xã hội đen, hiện tượng quan chức và xã hội đen cấu kết làm một thể thống nhất đưa môi trường xã hội của Trung Quốc trở nên bất ổn định và bạo lực hóa đã trở thành trạng thái bình thường. Đặc biệt là ở bên ngoài các thành phố lớn (Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu…), các hiện tượng như trật tự xã hội đổ vỡ, địa phương quản lý tắc trách, xã hội đen độc bá một phương đều trở nên hết sức phổ biến.

Thứ năm: Tầng lớp tinh anh trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế và văn hóa Trung Quốc cùng gia đình họ sẽ tăng tốc quá trình di cư của họ từ các khu vực xa xôi chảy hướng các đô thị, từ nội địa chảy về vùng duyên hải hoặc Hong Kong, từ Đại Lụ chảy ra hải ngoại (Singapore, các quốc gia Âu Mỹ), trở thành những người lưỡng cư đầu cơ sống ở cả hai loại chế độ. Nếu như không có cách nào để đảo ngược xu hướng hiện tại, kinh tế Trung Quốc chắc chắn sẽ bước vào mô hình phát triển mang tính ỷ lại hạch tâm – biên giới.

So sánh góc nhìn của Trung Nam Hải và góc nhìn hải ngoại

Thông tin bị bóp méo, thông tin không hiệu quả và thất thoát thông tin là lỗ hổng lớn nhất mang tính hệ thống của Trung Quốc. Đại diện cho chủ nghĩa toàn trị là chính phủ Trung Quốc cố ý ngăn chặn sự lưu thông của thông tin (ví dụ thiết lập tường lửa, phong toả Google, Facebook và những truyền thông khác), phá hoại tính hiệu quả của thông tin (ví dụ liệt kê danh sách nhữn từ ngữ nhạy cả, thiết lập hệ thống bảo mật). Hơn nữa chính phủ là nguồn gây ô nhiễm lớn nhất trong hệ thống thông tin ở Trung Quốc, tạo ra thông tin giả, thông tin sai sự thật, những lời đồn đại phổ biến khắp mọi mặt của xã hội, chính trị, kinh tế và cuộc sống sinh hoạt, điều này dẫn tới sự mất phương hướng của toàn tầng lớp quyết sách bên ngoài truyền thông nhà nước cũng như tầng lớp dưới chót bên trong hệ thống, tất cả mọi quyết sách đều rất tuỳ tiện và phi lý tính Nhưng mà, nếu chúng ta hiểu rõ nguyên lý của “lý thuyết con gián”, đó là, nếu bạn nhìn thấy một con gián, đó nhất định có một nhóm, vậy thì, những kênh thông tin không thuộc chính phủ (ví dụ truyền thông mạng xã hội và truyền thông hải ngoại) tiết lộ ra những tin tức vụn vặt có thể giúp chúng ta nhìn thấy những vấn đề tổng thể mang tính hệ thống của thể chế Trung Quốc. Ở hải ngoại, bởi vì chính sách “Tuyên truyền tích cực ra bên ngoài” của chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc được đầu tư mạnh mẽ, rất nhiều cơ quan truyền thông, những người làm truyền thông và học giả đều bước lên chuyến xe tuyên truyền ” Trung Quốc siêu cường trỗi dậy”. Bởi vậy bọn họ vui lòng sẵn sàng “tuyên truyền giai điệu chủ đạo, phát huy năng lượng tích cực”, chủ động tích cực che đậy những chân tướng về kinh tế, chính trị, xã hội Trung Quốc. Lòng can đảm tiến hành phân tích độc lập cũng như thành quả nghiên cứu liền hết sức ít ỏi. Điều đáng mừng là, bước ngoặt đã xuất hiện, thành quả nghiên cứu của một số nhữn học giả này đang dần đi từ dòng chảy ngầm tiến vào dòng chủ lưu.

Kết luận cơ bản

Xã hội Trung Quốc đã chứng kiến hai luồng chuyển động lớn giữa lên và xuống. Một số cặp mâu thuẫn được bắt đầu từ những thay đổi về kinh tế: Tốc độ tăng trưởng kinh tế sụt giảm (năm 2014 tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm xuống chỉ còn 7.4, thấp nhất trong 24 năm qua; mục tiêu tăng trưởng kinh tế của năm 2015 lại điều chỉnh xuống còn 7%) dẫn đến thu nhập của người dân giảm xuống. Thu ngân sách tài chính của chính phủ cũng đi theo đó mà giảm xuống (thu ngân sách tài chính ở các tỉnh, địa phương trên toàn quốc sụt giảm ngày càng toàn diện, gặp phải nguy cơ lớn nhất kể từ năm 1981 tới nay), điều này chắc chắn sẽ làm suy giảm năng lực của chính phủ. Trong ngắn hạn, mặc dù tăng trưởng thu ngân sách chính phủ có giảm xuống (ví dụ tố độ tăng trưởng 8.6% của năm 2014 là lần đầu tiên tốc độ tăng trưởng chỉ với một chữ số kể từ năm 1991), nhưng vẫn là tăng cao hơn so với tăng trưởng kinh tế quốc dân. Điều này có nghĩa là tước đoạt và tìm kiếm đặc lợi từ phía chính phủ không những không giản, ngược lại còn gia tăng mạnh hơn. Cơ hội tìm kiếm trục lợi biến mất sẽ dẫn đến tỉ lệ tham nhũng của quan chức, công chức tăng lên. Tham nhũng không những dẫn đến hiệu suất hành chính giảm bớt, hơn nữa những chính sách quốc gia mang tính cướp đoạt sẽ làm gia tăng thêm mâu thuẫn giữa chính quyền và người dân khi nguồn lực tài nguyên ngày càng khan hiêm, đồng thời gia tăng số lượng các sự kiện có sự tham gia đông đảo của người dân, bạo lực khi thực thi pháp luật gia tăng, chi phí hành chính của chế độ càng là tăng cao. Khi tăng cường sự kiểm soát của chính phủ, Đảng Cộng sản Trung Quốc bóp méo và chặn đứng sự lưu thông tự do của tin tức, tạo nên thát thoát thông tin, dẫn tới hiệu suất thông tin của cả chính phủ và xã hội giảm xuống. Giảm sút tỉ suất kiểm soát chính trị nhất định phát sinh trong sự thống trị của chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc. Do vậy, chúng ta có thể rút ra kết luận: Hai làn sóng khổng lồ về kinh tế, chính trị xã hội Trung Quốc ngược chiều đụng vào nhau, hình thành nên một xu thế hình cánh kéo. Đảng Cộng sản Trung Quốc đang thò đầu vào giữa hai cánh kéo này.

Những mâu thuẫn xã hội Trung Quốc được tích lũy trong 30 năm qua bởi tác dụng kép của thành công và sai lầm trong Cải cách mở cửa, đã tiến vào giai đoạn mở rộng và phát bệnh. Chính phủ Trung Quốc đã có những hành động gấp gáp và phản động, hết sức bảo thủ về mặt chính trị, sử dụng bạo lực ngày một nhiều hơn nhằm đối phó với các thách thức xã hội. Hành vi vụ lợi của chính phủ càng ngày càng được sử dụng tràn lan, những quyết sách với các yếu tố phi lý tính cũng không ngừng tăng nhanh. Thể chế chính trị và xã hội Trung Quốc ngày càng khó có thể dự đoán. Dưới tình hình tổng thể về vận may của thể chế đảng quốc ngày càng thấp, sự lựa chọn của chúng ta liền trở thành nhân tố hết sức quan trọng.

(Trích trọn chương 9, ÐẾ QUỐC MẶT TRỜI ÐỎ, NXB Cổ Loa sắp xuất bản, 2019)

__________________________________________________

[1] Hiệu ứng tài sản Wealth effect: Còn được gọi là hiệu ứng của cải, hiệu ứng thịnh vượng, chỉ sự điều chỉnh tiêu dùng của cá nhân khi thấy giá trị tài sản (nhất là nhà ở, chứng khoán) của mình thay đổi. Người tiêu dùng có thể tiêu dùng nhiều hơn khi có nhiều tài sản hơn, và có thể tiêu dùng ít đi nếu tài sản bị giảm đi.

[2]东郭子问于庄子曰：“所谓道，恶乎在？”庄子曰：“无所不在。”东郭子曰：“期而后可。”庄子曰：“在蝼蚁。”曰：“何其下邪？”曰：“在稊稗。”曰：“何其愈下邪？”曰：“在瓦甓。”曰：“何其愈甚邪？”曰：“在屎溺。”东郭子不应。

Đông Quách Tử hỏi Trang tử: – Cái ông gọi là Đạo ấy, nó ở đâu? Trang tử đáp: – Ở khắp nơi. – Phải chỉ ra ở chỗ nào mới được chứ. – Trong con kiến. – Sao mà thấp vậy? – Trong cọng cỏ. – Còn thấp hơn nữa ư? – Trong mảnh sành. – Sao càng thấp quá vậy? – Trong cục phân. Đông Quách Tử không hỏi nữa.

[3]如厕: có nghĩa là đi nhà xí, đi đại tiện.

[4] Đại lễ đường Nhân dân人民大會堂 : Đây là công trình kiến trúc nằm ở bên mé tây của Quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, là tòa nhà Quốc hội của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

[5]圣人遭之而不违，过之而不守。调而应之，德也；偶而应之，道也。帝之所兴，王之所起也: Gặp hoàn cảnh nào thánh nhân cũng không phản kháng, bỏ qua mà không cố chấp. Điều hoà mà thuận ứng, như vậy là Đức; vô tâm mà thuận ứng, như vậy là Đạo, nhờ vậy mà các đế, vương thời xưa hưng khởi được.

[6]送瘟神: 綠水青山枉自多，華佗無奈小虫何！千村薜荔人遺矢，萬戶蕭疏鬼唱歌。坐地日行八萬裡，巡天遙看一天河。牛郎欲問瘟神事，一樣悲歡逐逝波。

Thơ đuổi Ôn Thần: Nước biếc non xanh bao uổng thế!Trùng kia khó trị hỡi Hoa Đà! Nghìn thôn Bệ Lệ bắt người, Muôn nhà tiêu điều quỷ hát ca. Đất mỗi ngày đi tám vạn dặm, Đi hết một vòng trông xa thấy Ngân Hà. Ngưu Lang hỏi chuyện Ôn Thần ấy, Bao nỗi buồn vui nước chảy qua.

[7] 瘟神 Ôn thần: Những vị thần gieo rắc bệnh dịch, kẻ hung ác, gieo tai hoạ cho người.

[8] 雙規 Song quy: Cơ quan điều tra của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng có quyền yêu cầu những người bị nghi ngờ vi phạm kỷ luật hành chính phải có mặt tại địa điểm đã quy định với thời gian quy định, để giải trình về vấn đề liên quan (bị cách ly để điều tra trong một thời gian không hạn định). Địa điểm “song quy” thường là một khách sạn nào đó, đối tượng bị triệu đến đây coi như bị giam lỏng để phục vụ việc điều tra,.Tuy nói là “thời gian quy định” nhưng đối tượng không thể biết mình bị giam lỏng trong bao lâu, không bị hạn chế bởi thời gian như bắt giữ thông thường.

[9] Bạch tượng – Voi trắng: Voi trắng là một dạng voi hiếm, nhưng không phải là một loài riêng biệt. Đối với một số vương quốc ở Đông Nam Á như Thái Lan, Myanma, Lào, Campuchia, sở hữu một con voi trắng là điềm vương triều đang hùng mạnh, vương quốc thái bình thịnh vượng. Trong văn hóa các nước nói tiếng Anh, voi trắng ám chỉ tài sản mà chi phí duy trì vượt quá giá trị mang lại. Quan niệm này xuất phát từ câu chuyện các vị vua Thái Lan tặng voi trắng cho các quan bị thất sủng. Món quà mang ý nghĩa tốt đẹp nhưng cũng là lời nguyền rủa vì người nhận phải chăm sóc một con vật rất tốn kém mà không được phép cho đi hay sử dụng vào việc gì.

[10]地溝油: Dầu ăn được tái chế từ rác thải, đây không phải là dầu thực phẩm và không được phép dùng chế biến thực phẩm. Nó được vớt từ nước thải, lẫn trong nước cống cùng rất nhiều rác thác, chất cặn bã. Sau khi vớt, dầu được làm trong, xử lý tiếp nhưng vẫn rất bẩn vì không lọc được hết các tạp chất. Dầu này ban đầu được dùng làm nguyên liệu trong các sản phẩm ngành công nghiệp như sản xuất đồ gốm, hay có rất nhỏ trong thức ăn chăn nuôi. Nó là dung môi hòa tan các chất độc hại nằm trong nước thải, cống rãnh (từ các hóa chất tẩy rửa tới cặn kim loại nặng, thuốc nhuộm, dầu mỡ dùng bôi trơn máy móc…).

[11] Lợi tức dân số (Demographic dividend): Được định nghĩa đơn giản là những ích lợi kinh tế có được từ biến đổi dân số. Những ích lợi này có thể tích tụ ở cấp độ cá nhân cũng như xã hội. Chẳng hạn, nó dẫn đến việc nâng cao mức sống, cá nhân có thể kiếm được thu nhập cao hơn để tiêu dùng, tiết kiệm và đầu tư. Nó tạo khả năng cho xã hội có nguồn nhân lực năng suất hơn dẫn đến tăng trưởng kinh tế. Lợi tức dân số chỉ xuất hiện trong một giai đoạn nhất định của quá độ dân số, và thường chỉ diễn ra trong vài thập niên.

‹ Minh Ðức Triều Tâm Ảnh/Translated by Nguyen Giac: Tôi Tìm Phật/In search of Buddha

Nguyễn Quang Lập: Đêm định mệnh ›

Chuyên mục:Lotus Media, Tác giả - Tác phẩm, Tác giả, tác phẩm, Trên kệ sách

Thẻ:Hồ Như Ý, Ming, Xia

	Bentley H trong Thụy Khuê: Bạt, Thế Hệ Bắc Cầu…
	Abby trong LM Cao Văn Luận: Bên Giòng Lịc…
	84 – Đức Đạt L… trong Tự Do Trong Lưu Ðày, Ðạt Lai L…
	Thích Quảng Độ (dịch… trong Thích Quảng Độ (dịch): Chiến T…
	Bn trong Thích Nhất Hạnh (2001): Bồ Tát…

Uyên Nguyên

… Thư Quán …

By Xia, Ming/Hồ Như Ý dịch: Hoàng hôn của Đế quốc

Trả lời Hủy trả lời

By Xia, Ming/Hồ Như Ý dịch: Hoàng hôn của Đế quốc

Chia sẻ:

Thích bài này:

Related Articles

Trả lời Hủy trả lời