Thực hiện một tuyển tập thơ dễ hay khó?

Dễ, rất dễ. Bởi vì thơ từ bốn phương thi sĩ gởi tới. Mình chỉ đọc và chọn những bài chính mình thấy lý thú khi đọc. Đó những tuyển tập không có chân dung rõ nét, ví dụ đại loại như Hồn Thân Lục Bát, Thơ Tình Muôn Đời, v.v…

Nhưng sẽ khó, khó vô cùng với các chủ đề cần thiết giữ nét đơn điệu, cụ thể như Tình Thơ Mùa Thu.

Tình Thơ Mùa Thu là một tuyển tập, những sáng tác trong hình dạng thi ca. Đây là những bài thơ gồm những gì liên quan trực tiếp đến mùa thu, dĩ nhiên đặt nặng yếu tố tình cảm của con người dành cho mùa thu, những sự việc có hơi hám, nương nhờ vào khoảng thời gian nhẹ nhàng được nhiều người ưa thích này.

Lẩm cẩm hơn một chút: Giai phẩm mùa thu, khác với tuyển tập thơ mùa thu. Ở giai phẩm, mọi đề tài đều được chấp nhận, hai chữ mùa thu đi kèm chỉ như là một điểm hội tụ để cùng khởi hành. Trái lại tuyển tập thơ mùa thu, chỉ rõ tính cách của nội dung thơ hướng tới. Tự chủ đề đã hiện ra cái đơn điệu cần thiết của nó. Một vài bạn đề nghị tôi nên linh động hơn, thông thoáng hơn. Có nghĩa là nên mở rộng. Ý kiến tuy hay nhưng không đúng với chủ trương và mục đích của chúng tôi. Nếu mất đi tính chất đồng nhất cần gì có sự phân biệt qua tên gọi. Và như vậy chúng ta phải dùng tên bao quát hơn, tỉ như Thơ Việt Đầu Thế Kỷ 21.

Tuyển tập Tình Thơ Mùa Thu là ý kiến của nhà thơ Lê Hân, khi chuẩn bị làm số 9 Ngôn Ngữ, phát hành vào đúng đầu mùa thu 2020. Hân đề nghị, mặc dù đang trong những ngày không vui, tôi cũng nhận lời và bắt tay ngay vào việc làm.

Viết về mùa thu, chưa đọc, đa số chúng ta cũng thấy lá vàng, gió heo may, bàng bạc mây trắng trong gió lành lạnh, mưa phùn bay bay, v.v… Nhưng chúng ta đâu thể hình dung ra hết cách viết, sự cảm nhận cũng như cảm tình, kỷ niệm riêng của mỗi tác giả dành cho mùa thu, có từ mùa thu. Sẽ vô cùng thích thú trong sự đơn điệu cổ xưa, và vui mừng được đón những tâm thức mới dành cho mùa thu.

Ba môn nghệ thuật đi gần với mùa thu nhất là âm nhạc, thi ca và hội họa. Hội họa đòi hỏi trình độ thưởng ngoạn cao, sáng tác của môn này tốn kém tiền của, cộng thêm chuyên môn đa phần phụ thuộc vào đào tạo từ trường lớp, do đó ít phổ quát. Âm nhạc có lợi thế truyền đạt trực tiếp bằng âm thanh và tiếng nói, và thành quả chúng ta thấy cụ thể từ nhiều nhạc sĩ sáng tác. Thi ca nói đến mùa thu không ít, nhưng cụ thể chưa nhiều. Tuyển tập Tình Thơ Mùa Thu tạm xem như những lượm lặt tổng kết, do đó chúng tôi thấy cần phải minh bạch rõ nét trong chọn lọc. Hay dở không dám bàn sớm, nhưng nhất thiết phải có hình ảnh, hồn vía của mùa thu.

Nhiều tác giả chắc chắn nghĩ cá nhân tôi lạc hậu, khó tính, không biết linh hoạt, thậm chí không đủ trình độ nhận biết một bài thơ hay. Có thể đúng cả. Nhưng trong nhiệm vụ chọn bài, tôi đành gác lại những bài quá tuyệt quý bạn gởi cho nhưng không nằm trong chủ đề. Tôi đã có nhiều hồi âm xin lỗi lẫn xin phép. Cũng qua chuyện này, tôi hiểu ra mùa thu chưa hấp dẫn thi nhân tròn đầy như bộ môn âm nhạc. Sự ít ỏi sáng tác đúng chủ đề hạn chế số người tham dự và những trang thơ sẽ ít đi. Một tuyển tập không hạn chế trong chủ đề như Thơ Việt Đầu Thế Kỷ 21, tôi chỉ cần một tuần lễ đã dư bài từ nhiều nhà thơ, không ít những người thành danh tuyệt vời lâu năm.

Ở tuyển tập Tình Nghĩa Mẹ Cha, tôi đã ăn gian thêm vào phần sưu tập, và phần tự đánh máy thơ của bạn bè quen biết, nhưng thiếu điều kiện gởi bài, nên tuyển tập tương đối bề thế. Ở tuyển tập này, tôi không kịp làm như vậy và thật tình cũng không thích kiểu thực hiện như thế nữa. Cho nên đến hôm nay, thiếu một ngày là đúng giữa tháng 7-2020, tôi gõ trước lời đầu tập, tác giả gởi bài mới gần 60 người, và khá thiếu những tên tuổi quen thuộc trong làng thơ trong ngoài nước. Hy vọng tuyển tập sẽ đẹp dần trong gần một tháng đợi bài nữa.

Khó có tuyển tập thơ nào đồng nhất về giá trị văn chương, nghệ thuật. Trong tuyển tập thơ mùa thu hôm nay, chúng tôi có mọi thể loại, vần vè, tân hình thức, và cũng có nhiều bài lửng lơ giữa hai trường phái này, mong bạn đọc vui vẻ đón nhận.

Nhân không có gì nói thêm, tôi xin trình diện “nhóm chủ trương” cho lời mở đầu dài dài thêm một chút:

Cũng như hai tuyển tập trước, chúng tôi chia nhau công việc:

– Nhà thơ Lê Hân, người đang điều hành trực tiếp nhà xuất bản Nhân Ảnh, cũng là người ứng vốn in tuyển tập. Anh sẽ kiểm soát lại tổng quát việc xếp trang, lo mẫu bìa. Chuyện phát hành sau này, Lê Hân cũng đảm nhiệm.

– Nhà thơ Nguyễn Thành, hiện ở Việt Nam, anh là người layout đa số sách do Nhân Ảnh xuất bản và tạp chí Ngôn Ngữ. Các tuyển tập thơ đã và sẽ in. Anh Thành cũng thay chúng tôi phát hành tại Việt Nam.

– Phần tôi, nhận bài, đọc, trao đổi cùng tác giả, chọn xếp theo thứ tự căn bản của một ấn phẩm, sau đó chuyển cho Hân lo việc nhờ sửa lỗi chính tả, giao anh Thành dàn trang. Xong chính Lê Hân nạp bản in cho Amazon và mua sách theo nhu cầu từ bạn đọc đề nghị.

Nếu tác phẩm có lợi nhuận, chúng tôi sẽ dùng tất cả vào tuyển tập kế tiếp. Chúng tôi không đủ lãng mạn hy vọng in thơ để có tiền ăn phở, uống cà phê. Tuyển tập kế tiếp chúng tôi mong thực hiện chủ đề Tình Và Rượu, hy vọng sẽ hào hứng hơn. Các bạn có ý kiến gì xin gởi về email lebao_hoang@yahoo.com

Cảm ơn những tác giả vui vẻ ủng hộ trò chơi. Và toàn thể bạn đọc tận tình nuôi những người còn ham chơi.

Luân Hoán

18-8-2020

Chuyên mục:Lotus Media, Tác giả - Tác phẩm, Trên kệ sách, Văn Chương

Thẻ:Luân Hoán, Nhân Ảnh