Bìa tập thơ “Chảy Tràn Hư Không” của Hoàng Long
Huung Tích Phật Việt xuất bản lần thứ nhất tại Hoa Kỳ, 2014

Hoàng Long là cây bút trẻ chuyên viết truyện cực ngắn, có lẽ anh là một trong những người đầu tiên ở nước ta viết nhiều về loại truyện ngắn này. Anh còn là dịch giả nhiều truyện ngắn của các nhà văn nổi tiếng của văn học Nhật như Dazai Osamu, Kawabata Yasunari, Ryu Murakami… Lần này anh lại cho ra mắt một sáng tác mới: thơ haiku.

Thơ haiku là sản phẩm tinh thần độc đáo của Nhật Bản. Trên thế giới không có thể thơ nào ngắn hơn nữa, chỉ một câu với mười bảy âm tiết mà có thể vẽ nên bức tranh bao quát cả vũ trụ. Nó nhỏ bé như một hạt cát, như một bông hoa dại. W. Blake đã nói: “Trong hạt cát ta thấy cả vũ trụ, trong đóa hoa dại ta thấy cả thiên đường”.

Thơ haiku và truyện cực ngắn là đôi bạn đồng hành trên con đường sáng tác của Hoàng Long. Thơ haiku và truyện cực ngắn có chung một đặc trưng là cô đọng, hàm súc, nói ít hiểu nhiều, ý tại ngôn ngoại. Do đó thơ và truyện phải biết gợi mở, giúp người đọc tưởng tượng, suy ngẫm.

Tưởng tượng sẽ tạo ra năng lượng cảm xúc, nhận thức và sáng tạo. Enstein nhà vật lý trứ danh thế giới cũng từng nói, tri thức rất quan trọng nhưng trí tưởng tượng còn quan trọng hơn; trí tưởng tượng nẩy sinh ra ý tưởng, ý tưởng đẻ ra sáng tạo.

Trong tập thơ của mình Hoàng Long đã sáng tạo ra hình tượng vòng tròn, mặt trăng, màu trắng[1]. Chúng đều là biểu tượng của hư không, huyền ảo, trống rỗng, mênh mông. Chúng gợi chúng ta tưởng tượng về tâm hồn Hoàng Long, một con người hiện hữu đang:

Dốc ngược đời mình
Từ lon bia rỗng
Chảy tràn hư không.

Đời người, ai cũng cần cái đích để đến. Cái đích mà anh muốn tìm đến có cái chưa làm anh thật hài lòng. Anh cảm thấy cuộc sống có chỗ còn đen tối, còn xám xịt, còn ngấn lệ do vậy trong thơ anh đôi lúc lộ rõ tâm trạng khắc khoải, lẻ loi, trầm mặc, buồn, suy tư:

Tháng ngày qua
 Nhâm nhi niềm ẩn mật
 Trong một chén trà.

 Hoàng Long đã mang tâm trạng đó qua mười năm phiêu bạt. Anh đã có những năm tháng lang thang trên quê hương xứ sở của mình và đã có dịp học tập, nghiên cứu trên đất Phù Tang. Thời gian trải nghiệm đó đã giúp anh tìm thấy được những điều ẩn mật trong tâm can. Thật bất ngờ chỉ trong khoảnh khắc anh đã nhìn thấy chính mình:

 Ngọn đèn công viên
 Bao năm thầm lặng
 Soi sáng chính mình.

Khi nhận ra được chính mình, anh thật sung sướng, cảm thấy như vừa tỉnh cơn mơ. Đang lúc trời mưa anh muốn dùng loại nước trong lành của trời đất nấu ấm trà thưởng cho mình để nhớ về chính ta. Anh thấy mình đã đổi khác, dưới mắt anh cuộc sống nhìn từ chỗ nào cũng đẹp. Anh nhận ra rằng “Cuộc đời này là một chuyến đi qua biển” như R.Tagore nhà thơ, nhà tư tưởng lớn của Ấn Độ đã nói. Đời người thật ngắn ngủi như một chuyến đi qua biển, như quán trọ bên đường, sống chết như đôi bờ một dòng sông. Đúng như anh suy nghĩ, danh vọng, tiền tài không phải là cái đích để con thuyền anh lướt đến vì chúng đều là những thứ phù vân .

Cuối cùng anh thấy nhẹ lòng đứng ngắm:

 Mánh trăng trắng bạc
 In giữa trời xanh
 Buổi sáng trong lành,

Hơn một trăm bài haiku Việt trong tập thơ này như hơn một trăm mảnh vỡ rơi rớt xung quanh cuộc sống của Hoàng Long, có mảnh là ký ức, có mảnh là tấm hình anh chụp được trên đường đi, có mảnh là dòng nhật ký, có mảnh là bức tranh thủy mặc…Tôi thu thập lại dựng lên một tấm hình về Hoàng Long mà tôi yêu thích, còn lại xin các bạn đọc hãy tự mình lắp ghép những mảnh vỡ đó theo sở thích của mình.

Sài Gòn , mùa sen nở – 2014

Chủ nhiệm Câu Lạc Bộ Thơ Haiku Việt
Giáo sư Lưu Đức Trung

[1] Những từ in nghiêng lấy trong tập thơ.

Chuyên mục:Trên kệ sách

Thẻ:Hoàng Long, Hương Tích Phật Việt, thơ